MANUAL DEL BABALAWO
RICHARD CELIS HERNANDEZ
ODILOMONI ODILOMON I
REZOS DE LOS SANTOS ORULA:: ORULA Orumila awo akualosiñan oduduwa, alawelde eporoni, ebboroni, orum malesoita, akokofo ewatikun, awo orumila, awo eripuin, oni bara, bara ni regun, ewe eweyo, omo lo yekun orum malesoita.
ODUDUWA:: ODUDUWA Oduduwa awo akualosiñan oduduwa, a la welde eporoni, ebboroni, orum malesoita, akokofo ewatikun, awo odudua, awo eruipuin, oni bara, bara ni regun, ewe eweyo, omo lo yekun orum malesoita.
ELEWA:: ELEWA Eshu elewa, aquí boru atakanasorde, a la komako eshu koba mi, alaboni bata, laroye koguamie. Eshu elegua aquí loyo aguara tente onu, akono sese, akoloñoño, akolofofo, akoloñiñi, tonowa ni ifa. Eshu alakentu, omo ire alde bawao, elegua ara fore lashe, ire owo, alde bawao omo elegua eshu alakentu.
OGUN:: OGUN Ogun a la welde, a la gere ogun, ogun yen ana kabe ogbe.
OSHOSI:: OSHOSI Oshosi guru, guru odefa, ode mata matase.
OZUN:: OZUN Ozun ozunburio, madumbule durunganga, a la awose awo.
SHANGO : Chango eluenko, si ozain godo niya, jekua kuelenkue baba. amala ni shango, amala lordure, aña ala kawo sile ni shango, telemina iyorde. hango lube bara lube, oba oso kisiero, olufina koke ayala yiki, obanbiloyo, elue kuaso ozain akakamasa, okotomasa, olufina koke, ayala yiki obambiloyo. obambiloyo.
PASOS PASOS Y PROCEDIMIENTOS PROCEDIMIEN TOS DE IFA
ODILOMONI
!
MANUAL DEL BABALAWO
RICHARD CELIS HERNANDEZ
ODILOMONI
YEMAYA: yemaya iya milateo, kolokun awo. iya milateo , iya atara magua, kolokun . Oh mío yemaya, iya milateo, ala barugbo mi, iya mi agueyoda, iya mi yetu, yetu, kuekueye asalabayi olokun. yemaya iya milateo, ala barugbo mi, iya mi awoyordan, iya mi yetu, yetu, kuekueye asalabayi olokun emi pariwi, emi shokosoko, emi motu bao, yemaya fiedemu iya mi oni yemaya.
OYA: Oya yanza, jekua jerijei, jerijei.
OBATALA: Obatala obataisa, obatayano ibirigualano, ogbe regulano, aberiku leno kantiunque konfori aye.
ALGAYU: algayu ki ni shola ni awo.
OSHUN: Oshun yey" kari ebamoro, ofereke mi iya mi. oshun akute#i iboru, oshun akute#i iboya, oshun akute#i ibosheshe, oshun abeye kari oñio.
OKE: oke titi la toke, oke demi.
ORISHAOKO : orishaoko afefe iku, orishaoko afefe irawo.
OLOKUN : olokun agakna lery. olokun agakna lery, emi pariwo, emi shoko, shoko, baba emi motum bao olokun. olokun agakna lery, bogbo orisha bawa ire ile awo.
PASOS Y PROCEDIMIENTOS DE IFA
ODILOMONI
$
MANUAL DEL BABALAWO
RICHARD CELIS HERNANDEZ
ODILOMONI
ALBITA: %bita mokonu, abita mokuaye.
OZAIN: Ozain kuelese &an, kuelese meyi. Ozain awaniya tibi, tibi eliseko bogbo elenu shakota, awaniya asaniye ozain awo.
EGUN: Egun bawa mayeni iku, egun bawa mayeni shango.
EGUN' (otura sa) Egun ayaran yaran lowo nitory, egun ototo mi#eta, modupue olodumare.
ASOWANO: asowano mito manu ku.
ORI: ori bawa lery, ori bakori, ori bawa.
OLOFIN: *aba fobae, baba folofin, aba olorun, aba ora, be ora, Odupue mokun, olorun akokoimbere, Olofin tetere iboru, olofin tetere iboya, olofin tetere ibosheshe, baba tiyoko baba tuyeye.
ALAKOLABA: %lakolaba wose yalorde, kelerde oshun.
PASOS Y PROCEDIMIENTOS DE IFA
ODILOMONI
+
MANUAL DEL BABALAWO
RICHARD CELIS HERNANDEZ
ODILOMONI
REZOS IMPORTANTES' REZO PARA LIBERAR AL AWO EN KAKOANALDO ODUM' El awo se arrodilla y se le unen las manos omo uando se hizo ifa, y a la uenta de tres se le da un golpe en las manos para que queden liberadas mientras que se reza' %wo ago otum %wo ago osin awa
REZO PARA MATAR CON CUCHILLO' (animales on orona y - patas) Oba' aquiña ñaquiña olorum Coro' para ñaquiña ñaquiñaolorum Oba' yawese yawese dekun olorum Coro' para yawese yawese dekun olorum Oba' ogun horo horo Coro' eyebale de karo (aquí el awo que mata hae una ruz en el suelo on la punta del ogbe y luego se toa on la aha del ogbe en el orazon y en el brazo al que sostiene) Oba' /le dekun0000000eha un tin de eyebale en el suelo. Coro' eran yen on un yen Oba' (nombre del santo al que se le sarifia), dekun Coro' eran yen on un yen Oba' jebiamai si moyure jebiamai Coro' jebiamai si moyure jebiamai Oba' eye eyilorun eye Coro' eye eyilorun eye
PASOS Y PROCEDIMIENTOS DE IFA
ODILOMONI
-
MANUAL DEL BABALAWO
RICHARD CELIS HERNANDEZ
ODILOMONI
REZO PARA MATAR SIN CUCHILLO' (animales pluma sin orona) awa iku, sawa ofo sawa, aiku babawa.
REZO 4 VIENTOS: %tiwa orun 1 atiwa aye %ti lode 2 ati kantare.
REZO DE LOS 4 PUNTOS CARDINALES: 3n eripon un esepon %tenemon atenekana %tene waye
IFAREO: /fareo aldalashe alde la ife alde la osha nife %lde la finike mokue ori bawa egun eyeni eyero (4ombre sereto de ifa del awo que este onsultando) /fareo00000000000.aldalashe.
REZO OSA LA FOBEYO: 5iriti, piriti omo de alara osa la fobeyo 6ami nagara tori yampo belembe shango kawo kabo sile lami nagara adifafun ashikuelu.
REZO OJUANI SHOBE: Ojuani shobe feshu bawa.
REZO OGBE SA: Ogbe sa yeye matero %fefeita afefelorun %fefe salu aye
REZO OGBE DI: Ogbe di Ogbe di kaka ogbe di lele %difafun morotita
PASOS Y PROCEDIMIENTOS DE IFA
ODILOMONI
7
MANUAL DEL BABALAWO
RICHARD CELIS HERNANDEZ
ODILOMONI
REZO OGBE FUN FUNLO: /ku kuani kuani Osebiku ala fefe lao ilde /ku puami osa furibuyema Osa sosiña omo la yebe iku
REZO OGBE SHE: ogbe she boloboshe Eshawaldo oluo suhualde
REZO OCHÉ NILOGBE: Otolomu otolaye adifafun oyubona /ku konpani ofo kompani ogu kompani
REZO IWORI UMBERE : iwori umbere adifafun timolde
OSHE BILE A LOS SANTOS: oshe bile ondore abiawe adiatoto oni babalawo ke lorda fun alakenta oshe bile ondore abiawe adiatoto oni babalawo ke lorda fun alakentu oshe bile ondore abiawe adiatoto oni babalawo ke lorda fun alakensisi Obi ofin teleran ofin telerun awo alakenta Obi ofin teleran ofin telerun awo alakentu Obi ofin teleran ofin telerun awo alakensisi
OSHE BILE OGUN : *oro, boro borofa /rete monzareo 6eble, leble 8ama yamanza Ogun lery ni (animal) manheo
PASOS Y PROCEDIMIENTOS DE IFA
ODILOMONI
9
MANUAL DEL BABALAWO
RICHARD CELIS HERNANDEZ
ODILOMONI
OSHE BILE EGUN : Obi aguabi laye Obi odara oyekun mayekun Obi layebi olorun egun boyiolorun Obi bori biku Egun odara
REZO DE LA ESTERA (OBI ORULA): :owaye, mowa ogun, awaniye :oduyo, moduyo Orula tetere iboru Orula tetere iboya Orula tetere ibohihe
REZO PARA ROMPER EN EL TABLERO: /rosotolda elebo niqueta :okiwelele, mokiwelele El ebbo kinqueño
REZO PARA ROMPER SIGNOS DE AMARRE: e ierra on oshe meyi
REZO PARA ROMPER SIGNOS DE OGU: e rompe on una eduara y se reza' hoguegue iku egun mayekun egun mayekun
ODUN OLVIDADO: Odun eledun olorum Eledun asho risa orde orumila odun toyale lakueri ifa mokun
REZO CUANDO CAE UN ADELE EN UN TEFA: %wesho dudu %wesho dide orumila aldeso kuele baba
REZO PARA AMAGAR : alato fumi alato fumi ogun shoro, shoro0..washh..
PASOS Y PROCEDIMIENTOS DE IFA
ODILOMONI
;
MANUAL DEL BABALAWO
RICHARD CELIS HERNANDEZ
ODILOMONI
COMO LIMPIARSE EN UN TEFA' Orio bile (abeza brillante)000000000000000...(manos en las ienes) /fa yowa (ifa me defiende)00000000000000...(las manos abrazandose) Elesekan akundioma, matarawo kunawa (que estas pieras me guien bien y nuna deaigan)0000000000000000..0...................(manos en las rodillas) Ofo osonoko oma adele ofolokoshe (que todo lo malo dentro de mi salga) 000000000000000.(toar la barriga on ambas manos y soplar) /fa seguede oma yeni (on las manos de ifa se limpio el amino) 0000000000000000000..(pasar las manos por la abeza)
CONTEO DE IFA' % medida que se #a ontando se #a diiendo'
n omo esla#o de la tierra).
PASAR LOS ALDELECES DE DERECHA A IZQUIERDA Y DE IZQUIERDA A DERECHA' *imarumba tefa alawa la otun *imarumba tefa alawa la osi
AWARA OKUNI ORISHA' (despaio todos los santos mahos limpian al pequeño) %wara wara okuni orisha %wara wara orumila waweo
AWARA OBINI ORISHA' (despaio todos los santos hembras limpian al pequeño) %wara wara obini orisha %wara wara orumila waweo PASOS Y PROCEDIMIENTOS DE IFA
ODILOMONI
?
MANUAL DEL BABALAWO
RICHARD CELIS HERNANDEZ
ODILOMONI
PRESENTACION DE LOS ADELECES' ? adelees en la mano dereha000000awo otun adele meyo ? adelees en la mano izquierda00000.awo osi adele meyo e unen ambas manos (!9 adelees)000...ifa meridiglogun
QUE HACER DESPUES DE HABER MARCADO EL PRIMER Y SEGUNDO TEFA' e reoje un tin de iyefa y se oloa en el suelo y on la mano dereha se moja el dedo del medio luego se toa y se lleba a la lengua y despu"s a la frente mientras se die' /ye ala sherdan otun e reoje un tin de iyefa y se oloa en el suelo y on la mano izquierda se moja el dedo del medio luego se toa y se lleba a la lengua y despu"s a la frente mientras se die' /ye ala sherdan osi00000000000000000..wawanhe
DE LA PREPARACIN DE LA ATENA' O*/0000000000000...adele adele ifa ni olorun E66%000000000000... adele adele ifa ni olorun E&30000000000000. adele adele ifa ni olorun @3A3: @3A3: %B%E000000000000 adele adele ifa ni olorun %@E %BE4% (EO O*/ &O6%)0. adele adele ifa ni olorun A3A30000000000000. adele adele ifa ni olorun
YEN A LA ATENA BEWA' Eye olofin niye eye
REZO YEN AL CIELO Y LA TIERRA: baba fobae olorun eyeni ilu baba olofin inlonguere afokoyeri eyeni ilu aye
REZO PAR LEVANTAR A UN IYAWO: agueto aguebbo (nombre del Dngel de la guarda), obio dide.
PASOS Y PROCEDIMIENTOS DE IFA
ODILOMONI
MANUAL DEL BABALAWO
RICHARD CELIS HERNANDEZ
ODILOMONI
MOYUMBA DE IFA otuni oba, osini la wuahe, gere, gere lery omayaF omi tuto, ana tuto, ile tuto, tuto nini tuto larogba, tuto la ferola, tuto la waikoko, ariku babagua. iba inle afokan, iba inlonguere, iba eyiti, iba irawo, iba la shupua, iba wamali, iba wamali yikosi, iba wamali yikotu, iba orumare, iba olorun a koko imbere. ogunda tetura ifa omi ke imbalone, ke ibae, ke ibae bayentenu, ke timbelese olodumare. O AOE %&O4&O4. O 4O*EBO 4O/EG%. *E4%*E :E4OC%6. *O4/I%C/O J%6HEK. B%B% G%/B%4. AOE %4BO4/O C@%JEK. :/G3E6 IE*6E 5%HO4. C%6O %6JEH/. 5%4C@/BO IE*6E. 6%4HO. 6%K%O @/5O6/BO %:E4BEO. A3%4 C@/M3/BO. //HO J%6HEK. %B%4%C/O. A3E4C/O (A3E4B/4O) %G3/% H/%K. %6EA%4HO OI%/. O*/H/O 4O/EG%. B%BO E6 %O. %6HEC@/4%. %6IEHO /JEO. *%BO6O. AOE :3A/C% (E6 G%BO). %I%E6 %H3*%6 /E% %4C@EK. @3:*EBO H/%K. G3/66E:O C%BO. %6EA%4HO CEHEO J/66%K%4%. E65/H/O C%HE4%. E:/6/O IE4EH%. %:O4 IE*6E :O6/4%. IE6/*EBO IE*6E. AOE %34C/O4 J/66%6O4G%. *E4%HO OA%. &/4B/4 G%C/% %4BO4/O %4B/JEO. 3*E4 4O/EG%. *E4/BO. PASOS Y PROCEDIMIENTOS DE IFA
(* O8E&34 :E8/) (* OG34H% :E8/) (* E8OG*E :E8/) (OG*E LEO) O63O %%&O (OG34H% :%I34) (O% 3E) (OH/ &%) (OG34H% 6%:%%) (OB3% 4/&O) (/LO/ *O%O) (/EBE &3B%4) (/OO 3:*O) (* OB35O4 :E8/) (/OO BO6H%) (OH/6O:O4/) (OB35O4 &OO) (O8E&34 5%M3/O@E) (* OB3% :E8/) (* O*%% :E8/) (OB35O4 *E&O4G3%O) (/OO I34) (O@E 4/6OG*E) (/OO I34) (OG34H% 6%:%%) (OG*E @E) (/LO8 *O@E) (OB3% %) (OG*E %BE) (OG*E B3%) (OB3% 8E&34) (OG34H% 6% :%%) (/EBE 34BEH/) (OB3% 4/&O) (OG34H% 6% */OHE) (OG34H% &%) (O@E 5%3E) ODILOMONI
!=
MANUAL DEL BABALAWO
RICHARD CELIS HERNANDEZ
ODILOMONI
ke ibae, ibayentenu, ke timbelese olodumare. to babalawo toku, to babalosha toku, to iyalosha toku, toku to lo ozain, to lawa lawa toku. bogbo egun ke koba ile, bogbo egun ke ni ara onu, bogbo egun (que amparan y defienden a su)' omo ke kere (0fulano de tal), bogbo egun (que amparan y asisten a todos los presentes en este)' ile.
0...000000....ashe
otuni oba osini lawuashe, omolde kualoni koba ni iya. ashe olofin, ashe olorum, ashe oddua, ashe baba, ashe yeye, ashe nini, ashe ni oluo siguayu (nombre del padrinote ifa), ashe ni oyubona kan (nombre del segundo padrino de ifa), ashe babalawo, ashe babalosha, ashe iyalosha, ashe, ashe apete#i ayafa, ashe aserdan, ashe akordan, ashe bogbo wamali yikosi, ashe bogbo wamali yikotu, ashe babarigbo, ashe aragba, ashe karagba, ashe mokenke, ashe mokenke ke umbo ile, ashe amonso, ashe amoro, ashe bogbo oluwo olofista, ashe bogbo oluwo ozainista, ashe bogbo awo,00..ashe, ashe bogbo aleyo umbo,00.ashe to aban eshu.
MOYUNBA EGUN: e le#anta la giara on omi haia el ielo mientras que se #a rezando' Omi omi ofun egun Omi omi ofun olorum Omi omi ofu inlonguere abelli olordumare. *ogbo egun que ni ara onu, *ogbo egun que amparan y defienden a todos los presentes 00ashe. otuni oba osini la guashe egun guere, guere iku omaya ogunda tetura ifa omi ke imbalone ke ibae ke ibae bayentenu ke timbelese olodumare000000000.et, et, et luego se ontinNa igual omo en la moyumba de ifa
PASOS Y PROCEDIMIENTOS DE IFA
ODILOMONI
!!
MANUAL DEL BABALAWO
RICHARD CELIS HERNANDEZ
ODILOMONI
REZO DE LOS !" MEYIS BABA EYOGBE MEYI: ewe meyi, kurun meyi, baba ototo titi, ototo araye.
BABA OYEKUN MEYI' onariyan aguare shango.
BABA IWORI MEYI: aguare lode.
BABA ODI MEYI' ashama rima odima, adifafun orugbo.
BABA IROSO MEYI' boro bore, bole lala.
BABA OJUANI MEYI' oshanla beleye, adifafun agangara.
BABA OBARA MEYI' kiko makate iku.
BABA OKANA MEYI' okana beye ifa.
BABA OGUNDA MEYI' ogunda siro obini, omo alara.
BABA OSA MEYI' baba buru, buru, baba foshe, foshe.
PASOS Y PROCEDIMIENTOS DE IFA
ODILOMONI
!$
MANUAL DEL BABALAWO
RICHARD CELIS HERNANDEZ
ODILOMONI
BABA IKA MEYI' ogoro guao olofin, ogoro guao ogun, nika, nika lebo.
BABA OTRUPON MEYI' jekua ni baba eñio, la fekun olorun wami, oyubona wami.
BABA OTURA MEYI' asekun difa male, sala malekun malekun sala.
BABA IRETE MEYI' eyelemere, ekolemere aporoye amoni ozun.
BABA OSHE MEYI' muluku lushe, kulu kushe.
BABA OFUN MEYI: orangun mafun iku.
PASOS Y PROCEDIMIENTOS DE IFA
ODILOMONI
!+
MANUAL DEL BABALAWO
RICHARD CELIS HERNANDEZ
ODILOMONI
REZOS DE LOS OMOLUOS
OSHE TURA rezo' oshe tura alaguema omi towe irele loshawo ile yebyu. oshe tura oyiyi orun owo ekan emu wakamale obon oban tete, eya tutu omo oluwo leri lodafun baba agbonire gun ibo eru ni orunmila oño otuni owo ori ako aikordie lebo aberemokan lorubo. eyele lebo, osi mio mio.
OSHE PAURE OSHE WORI rezo' oshe paure owara awo baba afefe aweye ifa baba shere kodefun yeye, baba shire kodefun ebo. baba shire kodefun orunmila. baba shire kodefun olofin, gbogbo tenunyen elebo.
IWORI BOFUN IWORI OFUN rezo' iwori bofun, iwori towofun, iwori tosefu oba iwori fara inle rere bobofun shoru shoru adifafun obini olonu tiriko adenipete omo olokun lodafun oñi obini sokun inle onika olokun wagbo ni omobini omotitun ekeka oba iya omologu abere soputo ikolo olokun lodafun olokun
IRETE UNTELU rezo' irete entebe bole abiri kolo omolubo abata ati kotopo omolubo owara yaniye omolubo meta laba pari ati meta laba merin lodafun igbañi. lodafun laniye.
OYEKUN NILOGBE rezo' yekun nilobe baba amalu koma arugbo nishe ekun baye a#alo bogbo nishe ayalo oun bisye omode baya oma arugbo nitu aye she obifin obifa koninibo.
OJUANI SHOBE rezo' ojuani shobi tabakoyu bain bain iku bain bain lobati adifafun oun babalawo meridilogun tinlodifa ile olofin.
OKANA YEKUN
PASOS Y PROCEDIMIENTOS DE IFA
ODILOMONI
!-
MANUAL DEL BABALAWO
RICHARD CELIS HERNANDEZ
ODILOMONI
rezo' tekite awo takiti okana yeku alaluye taki bombo adifafun alufin ruda tekite awo miode tekata awa lawuakokate owasun lodide toriki iya eleke fun fun ileke dun dun tekite kon adifafun orunmila adifafun arufin aruda.
IWORI GUNDA rezo' iwori ogunda, iwori owa lele ifa ogunda awabo borun awaniri lorin oñi ifa awo beheni ifa awakeni ifa oribaye awo abiwa abani awo.
IROSO FUN rezo' iroso fun oshu oponi minuma awado orilele lori apata inbelotan unbe elopo bashubu inbe tarifa adifafun oluwo.
inbujo nibeshubu
IRETE ANSA# IRETE TOMUSA rezo' irete tomusa kere awo mowaye omo shango, omo oya ayeni ifa oni babalawo omo obanyoko banyoko ifa banyoko orisha banyoko yenyoko yeni ifa yoro yereni, maferefun shango, maferefun orunmila.
OTURA TIYU OTURA RETE rezo' otura tiyu tiya lape lobomini yewu kuyorio eshu laroye adifafun eshu lario kaferefun orunmila.
OJUANI ALAKENTU OJUANI TURA rezo' ojuani alakentu shatiki nabo olu ara adifafun orun mila tinshawo ile olokuni lodafun obanla.
OGUNDA TETURA OGUNDA OTURA rezo' ogunda tetura awo maddi awo nareko awo namare soddo obara yenifa nomini yekun adifafun oba deyoke barabanniregun odupos oba leri adifafun oggun.
OSA URE OSA TURA
PASOS Y PROCEDIMIENTOS DE IFA
ODILOMONI
!7
MANUAL DEL BABALAWO
RICHARD CELIS HERNANDEZ
ODILOMONI
rezo' osa kure kuye kure adifafun manguini idoroko ode eyele lebo, ewe eri meta enulaguegui lordafun detishe olokun oddafun moye tinshomo oropotonife maferefun obatala ati alafia.
OTURA SA OTURA OSA rezo' otura sa impoyampo gueguere nifa impoyampo oye adde omo lampe shango, lampe olorun, otura sa owo epo okoyori.
OKANA SA BILARI O&%4% % :O&// */6%/ O/ *%*%6%LO */6%/, */6%/ O:%, */6%/ OLO, */6%/ :O&// 6%HE4/. /I% O/ *%*%6%LO &O@/E %LO. O/ *%*%6%LO 6O34 6O34 6O*O@3 6%8% 6O34 6O34 E**O &%*O6O/ O&%4%. % &O@E @%4GO E**O %H% :O&O/ */6%/ &O4G34 G34 G34 %H/I%I34 O63LO /&O&O.
IROSO UMBO IROSO OGBE EKO' /OO 3:*O @OEG34 @O3 &O:%@E &OB3@E %E@E46E %H/I%I34 O34:/6% B/O I% :%O %&OI% E6E*O, %/&OH/E E6E*O.
IWORI JUANI IWORI OJUANI /I% /LO/ A3%4/ /I% L%% L%% 4/ :OO &%@E/B% &%@E:/4E L%% L%% *%*%O4% E6%O8E 6%O8E &%@E/B% &%@E:/4/ L%% L%% :OO O34:/6% O 6O3G*O.
OTURA SHE EKO' OB3% @E *%*% 8EG3E /H% &3H% /3 &33 /E &3BE O*EE &EB% O/ *%*%6%LO BO /*%4 E@3. %@E O6OI/4 /H% &3H% /3 &33 /E &3BE O*EE &EB% O/ *%*%6%LO. 6OH%I34 O34:/6% /E &3BE O8EE 4/I% BO /*%4 E@3. 38EE' O@E HE O@E *E %@E BO. O@E *E &E*OI/ &O:%H3% %@E BO O@E E BO /*%4 E@3.
ODI FUMBO ODI FUN OH/ I3:*O OH/ I3:*O %%, %% O@%46%. %% /46E %8E :O8E%4/. O@%46% OHOG34%G*%OGO%%. PASOS Y PROCEDIMIENTOS DE IFA
ODILOMONI
!9