Elementi visokogradnje I Teorija-odgovori
1. 2. 3.
Dva smjera graĎevinske tehnike su niskogradnja i visokogradnja. Situacijski nacrti najčešće se crtaju u mjerilima 1:500 i 1:1000 . Za izdavanje lokacijske dozvole treba priložiti idejni projekt u mjerilu 1:200 ili 1:500, za manje objekte 1:100.
4.
Za izdavanje graĎevinske dozvole treba priložiti glavni projekt u mjerilu 1:100, a za veće objekte u 1:200.
5. Instalacijski projekti se crtaju u mjerilu 1:100. 6. Izvedbeni projekt se crta u mjerilu 1:50. 7. Uloga konstruktivnih ili nosivih elemenata u zgradama je da preuzimaju,nose preuzimaju,nose i na na temeljno tlo prenose pojedinaĉno i cjelokupno opterećenje . 8. Glavni nosivi elementi u zgradama su stupovi,grede,stropovi,temelji . 9. Tri osnovna konstruktivna sustava u zgradama su sustav popreĉnih nos ivih
zidova,sustav uzdužnih nosivih zidova i skeletni sustav. 10. Definicija zidova je da su to glavni vertikalni konstruktivni elementi u zgradama,oni formiraju prostorije u zgradama. 11. Prema četiri kriterija zidove možemo podijeliti prema: a) Nosivosti: nosivi i pregradni pregradni
b) Funkciji i položaju u zgradi c) Materijalu
d) Naĉinu izvoĊenja 12. Vez opeke je naĉin slaganja opeka po odreĊenim pravilima. 13. Način slaganja slaganja opeka prema odreĎenim pravilima nazivamo nazivamo vez opeke. 14. Opeka se proizvodi od gline tj. ona je peĉeni glinen i materijal u koji se dodaje glinaste smjese i po potrebi pijesak,kamena zrnca ili samljevena peĉena glina. 15. Dva osnovna tipa peći za proizvodnju opeke su kružna peć i tunelska peć. 16. Marka opeke je ĉvrstoća na pritisak, svaki proizvoĊaĉ mora imati atest za proizvodnju opeke kojim se garantiraju svojstva opeke. 17. Dimenzija normalne opeke su 25x12x6.5cm. 18. Punom opekom smatramo i onu koja ima šupljine i do 15%. 19. Za zidanje 1m3 zida potrebno je utrošiti 385-400 (389) normalnih formata opeke. 20. Veću nosivost imaju opekarski blokovi sa vertikalnim šupljinama. 21. Porolit ploče se proizvode od gline, u sirovi materijal materijal se dodaje piljevina koja
prilikom peĉenja izgori te su one lakše, koriste se za pregradne zidove u kojima nema instalacija. 22. Radijalna o peka nam služi služi za izradu kružnih ili sfernih prostora uglavnom dimnjaka. 23. Mort (malter) je kašasta smjesa veznog sredstva agregata i vode koja kemijskim
procesom od kašaste smjese postaje tvrd i ĉvrst materijal koji preuzima opterećenje. 24. Razlika izmeĎu zračnih i hidrauličnih sredstva je što zraĉna sredstva vežu samo na zraku (vapno), a hidrauliĉna sredstva vežu i na zraku i u vodi (cement). 25. Mort u graditeljstvu nam služi za zidanje,žbukanje zidova i stropova te za izradu raznih podnih namaza i glazura. vapneni,produžni i cementni mort. 26. Tri glavne vrste mortova za zidanje su vapneni,produžni 27. Produžni se spravlja od cementa,vapna i pijeska. Spravlja se u omjerima 1:3:9 i 1:2:6.
28. Produžni mort se koristi za zidanje vanjskih i pregradnih zidova. 29. Pored vapnenog,cementnog i pro dužnog morta, postoje još vrsta mortova
kao što su
mortovi od ilovaĉe,sadreni mort i šamotni mort. 30. Glavne karakteristike šamotnog morta su da je nesagoriv i otporan na visokim temperaturama.
31. Šamotni mort se koristi za zidanje dimnjaka,peći i ložišta. 32. Uzdužnjak ili dužnjak je opeka postavljena dužom stranom. 33. Vežnjak je opeka postavljena okomito na zidnu plohu. 34. Četiri opća pravila za vez opeka:
a) Upotrijebiti što više cijelih opeka b) Sudarne reške gornjeg i donjeg sloja se ne smiju poklapati c) Ležajnica mora sezati horizontalno od prednje do stražnje plohe zida d) Kod debelih zidova treba primjeniti što više vežnjaka 35. Debljina pregradnih zidova od normalnih opeka iznosi 12 ili 6.5cm. 36. Četiri različitih debljina nosivih zidova od normalne opeke mogu biti 25,38,51,64. 37. Modul opeke iznosi 13cm. 38. Debljina zida na kant ili zida od četvrt opeke iznosi 6.5cm. 39. Vez vežnjaka je naĉin slaganja opeke u kojem se u zidu ugraĊuju samo vežnjaci. 40. Engleski vez opeke je naĉin slaganja opeke u zidu u kojem se na licu zida naizmjeniĉno izmjenjuje slojevi vežnjaka i dužnjaka. 41. Najmanja debljina sazidana u engleskom vezu iznosi 25cm. 42. Pravila slaganja opeka po poljskom ili gotskom vezu je da se u svakom sloju
naizmjeniĉno izmjenjuju vežnjak i dužnjak pa se neminovno neke reške poklapaju. 43. Pravila slaganja nizozemskog veza opeka je da su
u jednom sloju samo vežnjaci, a u drugom sloju se naizmjeniĉno izmjenjuju vežnjak i dužnjak. 44. Konstruktivni elementi kojima ukrućujemo zidove od opeke su horizontalni i vertikalni serklaži. 45. Funkcija horizontalnih i vertikalnih AB serklaža je da horizontalno i vertikalno poput okvira povezuju zidove svake etaže po cijeloj njihovoj dužini i širini. 46. Dimnjaci su vertikalni kanali od nesagorivog i dobrog toplinskog materijala koji odvode plinove nastale sagorijeva njem goriva u ložištu. 47. Dimnjake prema veličini poprečnog presjeka dimovodnih kanala dijelimo na uske i
široke (proplazne). 48. Dimenzija minimalnog poprečnog presjeka dimnjaka u zidu od opeke je 14x14cm. 49. Minimalna dimenzija poprečnog presjeka širokog ili propl aznog dimnjaka je 40x50cm. 50. Najmanja visina glave dimnjaka u odnosu na sljeme krova je 50cm. 51. Shunt dimnjaci osim za odvoĎenje otpadnih plinova se mogu koristiti kao ventilacijski kanali u prostorijama bez prirodne ventilacije (garderobe,kupaonice). 52. Najpoznatiji proizvoĎač montažnih dimnjaka za sve vrste goriva je Schiedel. 53. Tri glavne vrste Schiedel dimnjaka su dimnjak za centralno grijanje, dimnjak za
kamin, sigurnosni priĉuvni dimnjak. 54. Tri vrste povijenih lukova od opeke prema obliku su romanski,gotski i maurski. 55. Tri glavne vrste lukova u zidovima od opeke su ravni,segment ni i polukružni luk. 56. Najmanja debljina segmentog luka od opeke raspona 1,5 – 3 metra je 1,5-2 opeke. 57. Najmanja debljina polukružnog luka od opeke raspona 3 – 5 metra je 2-2.5 opeke. 58. Tri vrste kamena prema načinu njegovog postanka su eruptivni,sedimentni i metamorfni.
59. Dvije vrste eruptivnog kamena su granit i bazalt. 60. Dvije vrste sedimentnog kamena su vapnenci i dolomiti. 61. Dvije vrste metamorfnog kamena su mramor i serpentin. 62. Prostorna težina kamena vapnenca se kreće u granicama izmeĊu 1,95-28t/m3. 63. Kamen je do 550 stupnjeva Celzijusa otporan na vatru. 64. Trajnost kamena ovisi od utjecaja fiziĉke,kemijske i biološke naravi. 65. Četiri načina površinske obrade kamena su brušeno,glaĉano i polirano, bra zdano i
štokano. 66. Vrste kamena prema obliku i veličini su kamen samac, ploĉe od kamena, kocka od kamena, lomljeni kamen i klesanac. 67. Kamene blokove u zidovima treba opteretiti okomito na slojeve. 68. Kod oblaganja pročelja tankim kamenim pločama preporučljiva je površina od 1m2 jedne ploče. 69. Kod oblaganja pročelja tankim kamenim pločama najmanja debljina ploča od tvrdog kamena je 2-4cm. 70. Kod oblaganja pročelja tankim kamenim pločama najmanja debljina ploča od mekanog kamena je 4-6cm. 71. O blaganje tankim kamenim pločama kod zgrada sa skeletnim konstruktivnim sustavom se izvodi pomoću posebnih vodilica. 72. Prednosti zidova od betona i armiranog betona su velika ĉvrstoća,velika
nosivost,dugotrajnost,dobar izolator zraĉnog zvuka,otporan na vlagu. 73. Četiri prednosti zidova od betona i armiranog betona su velika ĉvrstoća,velika nosivost,dugotrajnost,dobar izolator zraĉnog zvuka. 74. Nedostaci zidova od betona i armiranog betona je velika prostorna težina, loši toplinski izolatori, neadaptabilnost, loši izolatori udarnog zvuka (dobro prenose mehaniĉke udare). 75. Beton se spravlja od cementa, agregata i vode. 76. Vrste zidova od betona prema načinu izvedbe su monolitni nearmirani, monolitni armirani, zidovi zidani raznim blokovima, montažni -gotovi višeslojni i zidovi tzv.
'SENDVIĈ PANOI'. 77. Beton je umjetni kamen koji se sastoji od cementa, agregata i vode. 78. Klasa betona C 20/25- C oznaka za beton, prvi broj oznaĉava ĉvrstoću pokusnih valjaka na tlak, a drugi na kocku u N/mm2. 79. K lasa betona koja označava čvrstoću pokusnih valjaka odnosno pokusnih odnosno kocki se izražava u N/mm2. 80. Prema načinu ugradnje i količini vode razlikujemo tri vrste betona a to su vlažan, mekani ili plastiĉni i žitki ili tekući beton. 81. Tri vrste betona prema načinu ugradnje su liveni beton, štrcani beton i tlaĉeni beton. 82. Temelji su najniži konstruktivni ili nosivi elementi graĊevine. Preuzimaju na sebe
sav teret (opterećenje) graĊevine i prenose ga na temeljno tlo. 83. Temelji se izvode od kamena,opeke,betona i armiranog betona. 84. Vrste temelja u zgradama prema obliku su trakasti temelji, temelji samci (soliteri),
temeljna ploĉa i temeljni roštilj. 85. Dubina temeljenja u kontinentalnom dijelu Hrvatske je 70-100cm. 86. Nanosna skela služi za prenošenje kota koje je na tlu obilježio geodet jer će u fazi iskopa te kote biti i zgubljene, nanosna skela se podiže na svakom uglu objekta
(uglovni križevi). 87. Glavne karakteristike tunelske oplate kod izvoĎenja betonskih zidova su što omogućuju istovremenu izvedbu, betoniranje zidova i stupova, posebno korisno kod višekatnih zgrada sa popreĉnim armiranobetonskim nosivim zidovima.
88. Zaštitni sloj betona za armaturu s vanjske strane elementa je 2,5-3cm. 89. Standardna debljina oplate od dasaka za izvedbu AB zidova je 2,4cm. 90. Jezgra kod Empergerovog AB stupa ima pored spiralne armature i jezgru od
željezne cijevi ili od raznih ĉeliĉnih profila. 91. Prostorna masa laganog betona je od 300 do 1900kg/m3. 92. Najmanja prostorna težina laganog betona koji se može koristiti za izradu nosivih konstrukcija je 1200kg/m3. 93. Prostorna masa laganog betona je od 300 do 1900kg/m3. 94. Dvije glavne vrste laganih betona su naravni i umjetni. 95. Vrste agregata koji se upotrebljavaju za naravne lagane betona su: a) Beton od kamene ugljene drozge
b) Beton od topioniĉke drozge c) Beton od otpadaka opeke d) Beton od ekspandirane gline e) Beton od organskih agregata (duri sol) 96. Dvije glavne vrste umjetnih laganih betona su pjenobetoni i plinobetoni. 97. Naziv najčešće upotrebljavane vrste umjenog laganog betona koji nazivamo pjenobeton je betocel. 98. Naziv najčešće upotrebljavane vrste umjenog laganog betona koji nazivamo plinobeton je siporex. 99. Pregradne zidove prema načinu izvoĎenja dijelimo u 4 skupine, a to su zidani pregradni zidovi, monolitni pregradni zidovi, pregradni zidovi sa zasebnom
konstrukcijom i montažni pregradni zidovi. 100. Monolitni pregradni zidovi se izvode od armirano cementnog morta ili armiranog sadrenog morta (gipsa). 101. Pregradne zidove od gipskartonskih ploča definiramo kao unutrašnje lake montažne-demontažne pregradne stijene slojevitog presjeka koje imaju svoju konstrukciju. 102. Zasebna konstrukcija pregradnih zidova od gipskartonskih ploča se izvodi od
metala savijenog ĉeliĉnog lima, aluminijskih profila ili od drvenih letvica. 103. Najpoznatiji proizvoĎači pregradnih zidova od gipskartonskih ploča su 'Knaut' i 'Rigips'. 104. Pregradni zidovi sa zasebnom konstrukcijom se izvode od
razliĉitih vrsta tankih graĊevinskih ili stolarskih ploĉa koje se priĉvršćuju na prethodno
pripremljenu drvenu ili metalnu konstrukciju. 105. Standardne debljine gipskartonskih ploča su 10,12.5 i 15mm. 106. Tri vrste zidova od staklenih elemenata su zidovi od luxfer blokova, zidovi od
luxfer prizmi, zidovi od staklenih 'Keppler' prizmi i od AB montažnih rešetki. 107. 108.
Strop se sastoji od nosive konstrukcije, slojeva poda i podgleda ili plafona. Prednosti AB stropova su mala visina, štede prostor, velika ĉvrstoća, mogući razliĉiti oblici zavisno od oplate, nisu zapaljivi -otporni na visoku temperaturu i dugo traju. 109. Nedostaci AB stropova su velika specifiĉna težina, izrada oplata i skela, loša toplinska izolacija i loša izolacija od udarnog zvuka. 110. Vrste AB stropova prema obliku su ravne ploĉe, ploĉe s gredama, sitnorebriĉasti stropovi, ljuske, nabori. 111. Tri vrste AB stropova prema načinu izvoĎenja su monolitni stropovi,
polumontažni stropovi i montažni stropovi. 112.
Monolitni AB stropovi se izvode u cijelosti na licu mjesta, odnosno na
mjestu gdje će ostati trajno ugraĊeni.
113.
K rižno armirane ravne betonske ploče u tlocrtu se oslanjaju na minimalno 3 ili
4 strane zbog ĉega se i glavna armatura postavlja u oba smjera. 114. Polumontažni AB stropovi se izvode tako da dio stropne konstrukcije se proizvodi industrijski, a dio se izvodi na licu mjesta, odnosno na mjestu gdje će ostati trajno ugraĊeni. 115. Montažni AB stropovi se izvode tako da se u cijelosti proizvode industrijski, a na gradilištu se samo montiraju na mjesto gdje će ostati trajno ugraĊeni. 116. Vrste AB ravnih ploča prema načinu izvoĎenja su konzolne, slobodno položene, upete i kontinuirane. 117. Tri vrste polumontažnih AB stropova su sistem 'HERBST', 'ISTEG' i 'AVRAMENKO'. 118. Tri vrste montažnih AB stropova su sistem 'STANDARD', 'PERKOVIĆ' i 'INDUSTROGRADNJA'. 119. Tri vrste AB stropova u staklenim elementima su stropovi s vidljivim rebrima 'LUXFER', stropovi sa skrivenim rebrima 'KEPPLER' i strop od okruglih staklenih lonaca. 120. Prednosti drvenih stropova su da su dobri toplinski izolatori i lagani su. 121. Nedostaci drvenih stropova su da su lako zapaljivi, manja nosivost, kraći vijek trajanja. 122. Osni razmak nosivih drvenih greda kod drvenih stropova se kreće u granicama od 60 do 90cm. 123. Opterećenje pregradnih zidova od opeke kod drvenih stropova se preuzima
ĉeliĉnim 'I' profilom koji nosi pregradni zid od opeke. 124. Platica je drvena greda koja ima omjer stranica popreĉnog presjeka veći od 1:3. 125. Blazinica je drvena gredica koja nam služi da bi mogli priĉvrstiti slijepi pod.
