FILIPINO 2 REVIEWER KOMUNIKASYON - sining at paraan ng paghahatid o paglipat ng impormasyon, ideya at kaalaman. - proseso ng paghahatid ng mensahe o pagpapalitan ng ideya. - prosesong dynamiko; tuloy-tuloy at nagbabago - mabisang paraan ng pakikipag-ugnayan. Mga Tungkulin ng Komunikasyon 1. Matugu Matugunan nan ang pang-ar pang-arawaw-ara araw w ng pangangailangan 2. Mapataas Mapataas at at mapanati mapanatili li ang pagkil pagkilala ala sa sarili 3. Matugu Matugunan nan ang ang obliga obligasyo syong ng panlipunan 4. Malina Malinang ng ang pakikip pakikipagag-ugn ugnaya ayan n 5. Makipagpali Makipagpalitan tan ng impormasy impormasyon on 6. Makaimpl Makaimpluwens uwensya ya ng ibang ibang tao. Mga Komon!n" ng Komunikasyon A# Kon" Kon"!k !ks" s"o o - ang konteksto ay ang mga kalagayan kung saan magaganap ang komunikasyon. komunikasyon. to ay may limang dimension! "1# pisikal, "2# sosyal, "3# histori$al, "4# sikolohikal, at "5# kultural. "1# Kon"!ks"ong Pisikal % lugar, kondisyong pangkaligiran, agwat sa pagitan ng nag-uusap, ayos ng pagkakaupo at oras. "2# Kon"!ks"ong Sosyal % ang uri ng relasyon ng dalawa o higit pang kalahok sa isang usapan ay may kinalaman sa kontekstong sosyal ng komunikasyon. komunikasyon. "3# Kon"!ks"ong $is"o%ikal % kaligirang maibibigay ng mga naunang episodo ng komunikasyon komunikasyon sa pagitan ng mga kalahok sa usapan "4# Kon"!ks"ong Sikolo&ikal % kalagayang emosyonal at damdaming dala ng taong kasangkot sa komunikasyon. komunikasyon. &. Mga Pa%"isian" % tumutukoy sa mga taong nag-uusap.
'. Mga M!nsa&! % komunikasyon sa pamamagitan ng paghahatid at pagtanggap ng mensahe. (. Ang mga "san!l o 'aluyan % rutang dinaraanan ng mensahe.
). Ang Ingay % nakakasagabal sa pagbabahagi ng pakahulugan. *. Pi'(ak % tugon sa isang mensahe.
TALASALITAAN - salitang may tiyak na kahulugan at nagsisilbing mahalagang salita sa loob ng pangungusap. - mga salita o kataga na nagkakaroon lamang ng tiyak na kahulugan kapag nasa pangungusap. )Ang asaling-*ika ay ang aglilia" sa inagsasalinang *ika ng inakamalai" na ka"um(as ng 'i*a o m!nsa&!ng isinasaa' sa *ikang isinasalin# Ka"angiang Taglay ng Tagaagsaling*ika 1. (alubh (alubhasa asa sa dalaw dalawang ang wikan wikang g kasangkot sa pagsasalin. 2. +apat +apat na kaalama kaalaman n sa kultur kulturang ang kinabubuhulan ng dalawang bansang kasangkot sa pagsalin. 3. aal aalam aman an sa pak paksa. sa. 4. aalaman aalaman sa balari balarila la ng ng dalawang dalawang wikang kasangkot sa pagsasalin. Pa%aan ng Pagsasalin 1. Sansali"a-(a*a"-sansali"a % isa-saisang pagtutumbas ng kahulugan ng salita. 2. Li"!%al % pahayag sa pinagmulang wika ay isinasalin sa pinakamalapit na gramatiko na pagkakabuo ng wikang pinagsasalinan. 3. A'a"asyon % pinakamalaya na kung minsan ay malayo na sa orihinal. 4. Malaya % malaya ito o walang kontrol at parang hindi na isang salin. +# Ma"a Ma"aa a"" % sinisikap dito na makagawa ng eksakto o katulad na kahulugang kontekstuwal ng orihinal.
6. I'yoma"ikong Salin % mensahe, diwa o kahulugan ng orihinal na teksto ang isinasalin. . Saling S!man"ika % pinagtutuunan ang halaga estetiko gaya ng maganda at natural na tunog. . Komunika"i(ong Salin % isalin ang eksaktong kontekstwal na kahulugan ng orihinal sa wikang katanggaptanggap at madaling maunawaan.
U%i ng Pagsasalin# 1. Pagsasaling T!knikal % may kinalaman sa agham, kalikasan, lipunan at sa mga disiplinang akademiko na nangangailangan ng angkop na espesyalisadong wika. 2. Pagsasaling Pamani"ikan % pagaangkop ng akdang pampanitikan sa panibagong kalagayang pampanitikan na nagtataglay rin ng mga katangian, istilo, at himig ng akdang pampanitikan. $ak(ang sa Ak"*al na Pagsasalin 1. &asahin nang paulit-ulit ang teksto "alamin kung ano ang kaisipan at nais iparating# 2. /agsusuri "hanapin ang mga salitang nagtataglay ng mahahalagang ideya# 3. /aglilipat "isaisip na hindi dapat sapat ang pagsasaling literal# PA,ASA - pagkilala at pagkuha ng mga kaisipan mula sa mga nakalimbag na sagisag o simbulo. - pag-unawa sa wika ng awtor. Limang .im!nsyon sa Pag(asa /# Unang .im!nsyon 0 Pag-una*ang Li"!%al - pagpokus ng atensyon sa mga ideya at impormasyong maliwanag na sinbai ng babasahin. Mga kasanayang napapaloob sa dimensyong ito! i. /agkilala "re$ogni0ing#
ii. iii. i. . i. ii. iii.
/angunahing ideya /aghahambing o pagtutulad "$omparison# +anhi at bunga /aggunita "re$alling# /agkakasunod-sunod "seuen$e# /agbabalangkas "outlining# /aglalagom "summari0ing#
2# Ikala*ang .im!nsyon 0 In"!%%!"asyon - pagbasa sa pagitan ng mga pangungusap na naglalayong!
i. ii. iii. i. . i.
a. Makuha ang malalim na kahulugan ng akda b. Mabigyan ng kahulugan ang teksto $. Makilala ang tunay na hangarin at layunin ng may-akda d. Mabigyang kahulugan ang kaisipan ng may-akda. Mga kasanayang nakapaloob sa dimensyong ito! /aghinuha "inerring# /agkuha ng /angunahing aisipan /agsunod-sunod /aghahambing +anhi at &unga atangian ng auhan
1# Ika"long .im!nsyon 0 Maanu%ing Pag(asa - binibigyang halaga ang katumpakan ng pagbabasa, tinitiyak ang kaugnayan nito sa isang parti$ular na suliranin, nagbibigay ng sariling pagpapasya sa katangian, kabuluhan, katumpakan at katotohanan ng akda. ng pagpapasya ang kasanayang nakapaloob dito. 4. Ikaaa" na .im!nsyo 0 Alikasyon ng mga kaisiang naku&a sa ag(asa ali3a"ion4 - kinakailangang malaman ang kahalagahan ng nilalaman ng binabasa ayon sa karanasan ng mambabasa. Mga kasanayang nakapaloob sa dimensyong ito! i. /ag-uugnay
ii. plikasyon iii. /agbabalangkas i. /agsasama-sama
+# Ikalimang .im!nsyon 0 Pagaa&alaga - dinadama ang kagandahan ng ipinahihiwatig ng nilalaman ng akda. - /agdama ang kasanayang nakapaloob dito. (inadama ang nilalaman ng seleksyon at natutukoy ang mga damdaming napapaloob sa seleksyon. P%os!so sa Pag(asa 1. T!o%yang 5o""om-u6 - ang pagbasa ay pagkilala ng mga serye ng mga nakasulat sa simbolo upang maibigay ang katumbas nitong tunog. 2. T!o%yang 5To-'o*n6 % ang pagbasa ay nagsisimula sa isipan ng tagabasa dahil ang dating kaalaman niya ang nagpasimula ng pagkilala niya sa teksto. ung wala ito, hindi niya mabibigyang-kahulugan ang babasahin. 3. T!o%yang In"!%ak"i( % ang teksto ay kumakatawan sa wika at kaisipan ng awtor at sa pag-unawa nito, ginagamit ng mambabasa ang kanyang kaalaman sa wika. 4. T!o%yang Isk!ma % ang teksto ay nagbibigay lamang ng direksyon sa nakikinig o mambabasa kung paano nila gagamitin ang kanilang dating kaalaman. Pa""!%n o U%i ng Pag(asa 1. Iskaning % uri ng pagbasa na nangangailang hanapin ang isang parti$ular na impormasyon sa aklat o anumang babasahin. 2. Iskiming % paraang pagbasa at pinakamabilis na pagbasang magagawa ng isang tao. 3. P%!7i!*ing % ang mambabasa ay hindi kaagad sa aklat o kabanata tumitingin. +inusuri muna ang kabuuan at ang estilo o rehistro ng wika ng sumulat. 4. Kas*al % pagbasa ng pansamantala o di-palagian.
5. Pag(asang ang-imo%masyon % pagbasang may layunin malaman ang impormasyon tulad halimbawa ng pagbasa sa pahayagan kung may bagyo, sa hangarin na malaman kung may pasok o wala. 6. Ma"iim na ag(asa % maingat na pagbasa na may layuning maunawaang ganap ang binabasa para matugunan ang pangangailangan tulag ng pag-uulat, pananaliksik, at iba p. . R!-%!a'ing o muling ag(asa % paulit na binabasa kung ang binabasa ay mahirap unawain bunga ng mahirap na talasalitaan o pagkabuo ng pahayag. . Pag"a"ala % pagbasang may kasamang pagtatala ng mga mahalagang kaisipan o ideya bilang pag-imbak ng impormasyon.
$u*a%an ng O%ganisasyon ng T!ks"o8 U%i a" Ka"angian 1. .!inisyon % pagbibigay kahulugan ng salita sa pamamagitan ng ibatibang pananaw o maaaring sa pagbibigay ng mga kasingkahulugan. 2. Enum!%asyon o Paglilis"a % maglahad ng mga halimbawa na nabibilang sa isang uri o klasipikasyon. 3. Pagsusuno'-suno' S!k*!nsyal9 K%onolo&ikal a" P%os!:u%al4 % serye ng mga pangyayari na maaaring humantong sa isang konklusyon o pagkakasunod-sunod ng mga pangyayari. a. S!k*!nsyal % serye ng mga pangyayari na patungo sa kongklusyon o ang sekwens ng mga pangyayari na may kaugnayan sa partikular na pangyayari. b. K%onolo&ikal na Kaayusan % kapah inayos ng manunulat sa kronolohikal na kaayusan ang materyales, inililista niya ang hakbang o pangyayari ayon sa pagkapangyayari ng kasaysayan, ng kwento at iba pa. $. P%os!:u%al % nagpapaliwang ng isang proseso ang manunulat, ang
mga hakbang ay kailangang ayusin din. 4. Pag&a&am(ing a" Pagkokon"%as" % ipinapaliwanag ng manunulat ang pagkakatulad sa pagitan ng dalawa o mahigit pang ideya, tao, lugar, pangyayari, bagay at iba pa. 5. P%o(l!ma a" Solusyon % paglalahad ito ng mga suliranin at paglalapat ng kaukulang solusyon. 6. San&i a" unga % nagpapakita ito ng mga kadahilanan ng isang bagay o pangyayari at ang kaugnay na epekto ntio.
,RAP - sistematikong paglalarawan ng mga datos na istatistikal at may layuning maipakita sa madaliang paraan ang mga makabuluhang kaisipan o ideya. 1. a% ,%a % binubuo ng mga bar o bloke na kumakatawan sa halaga, sukat, dami ng mga aytem na inilalarawan at pinaghahambing. 2. Linyang ,%a % mabisang nailalahad ang pagbabago, pagsulong ng tinatalakay na paksa. 3. ilog na ,%a % bilog na ilustrasyon ng kabuuan at naipakikita ang relasyon ng bawat bahagi sa kabuuan.
M,A KASANAYAN SA AKA.EMIKON, PA,SULAT Pag(uo ng Kons!"ong Pa!l % ang konseptong papel ay isang paglalagom ng kabuuan ideya o kaisipan na tumatalakay sa ibig tuklasin, linawin o tukuyin. a&agi ng Kons!"ong Pa!l 1. Rasyonal! % unang bahagi ng papel. 7akatala rito ang mga mahahalagang impormasyon tungkol sa paksa. 2. Layunin % inilalahad at inilalarawan ang suliraning nais tutukan. nilalahad dito ang mga impormasyon tungkol sa kahalagahan ng paksa. 3. M!"o'olo&iya % pangkalahatang metodolohiyang nais gamitin upang maisakatuparan ang proyekto % lahat ng mga makabagong dulog,
pamamaraan o mga proseso na maaaring gamitin. 4. Inaasa&ang unga Ou"u"4 % pangkalahatang anyo ng konseptong papel.
Pagga*a ng alangkas % ang pagsulat ng anumang sulatin ay may dinaraanang proseso. /agkatapos na makapili ng paksang susulatin, maaarin nang gumawa ng plano para sa pagbuo ng balangkas. Ta"long U%i ng alangkas 1. Pa-angungusa % ang paksa at ang mga pansuportang detalye ay nakalahad o isinusulat bilang mga pangungusap. 2. Pa-"ala"a o a-angka" % ang bawat paksa ay hinahati sa isang bilang 8omano, kung saan ang mga pansuportang kaisipan ay nakalahad sa bawat titik alpabeto at bilang rabiko. 3. Pa-aksa % nakalahad bilang pangngalang diwa "main idea# o mga pandiwaring gumaganap sa tungkulin ng pangalan. Pagku&a ng mga .a"os8 1. Konsi'!%asyon sa angalan a" aggami" ng mga 'a"os % nakatutulong ito sa kredibilidad ng isang teksto o anumang sulating pananaliksik. 2. .i%!k"ang sii % ginagamit ito kapag nais bigyang-diin sa sulating pananaliksik ang ideya at pagkakapahayag ng manunulat. 3. Paggami" ng !llisis ;4 % karaniwang gumagamit ng tatlong tuldok na sunod-sunod na nagpapakitang may bahaging hindi na sinipi sa isang pangungusap o talata. 4. Sinosis (uos4 % isang maikling buod ng isang paksa. 7asa anyong patalata at hindi sa anyong pabalangkas. 5. P%!si %<3is4 % isang maikling pagbubuod o paglalagom ng mahalagang ideya ng isang mahabang teksto.
6. Pa%a%!ys a%a&%as!4 % muling pag-uulit ng talata sa sariling pangungusap na hindi gaanong teknikal subalit kasinghaba rin ng orihinal na talata. . A(s"%ak % maikling buod na inilalagay sa unahan ng panimula o introduksyon ng isang tesis o disertasyon. . Sin"!sis % ebalwasyon o pagsusuri sa ebidensya ng isang pananaliksik at sa opinyon ng isang eksperto sa isang partikular na paksa na ginamit upang makatulong sa pagpasya sa pagbuo ng mga patakaran.
LO$IKAL AT MAPAN,$IKAYAT NA PA,SULAT - ang mapanghikayat na pagsulat ay isang uri ng teksto na naglalayong hikayatin ang kanyang mambabasa na paniwalaan o sang-ayunan ang ibinigay na pangangatwiran. )Nangyaya%i ang ag(i(igay ng anganga"*i%an kaag may mga "aong &in'i sumasang-ayon o kumokon"%a sa sinasa(i ng isang "ao# Pagsula" ng Panganga"*i%an# 1. Pag"i"ion ng mga .a"os % kailangang nakahanda ang nangangatwiran sa mahahalagang datos na kakailanganin sa pangangatwiran 2. Pagili ng a*"o%i'a' % sumangguni at humingi ng opinyon sa ibang tao, tiyaking ito ay awtoridad sa paksang isasangguni. 3. Pagili ng mga ka"i(ayan tiyaking ito ay "1# kaisa sa pangangatwiran ng iba pang gagamiting katibayan, "2# naayon sa pangkalahatang karanasan ng tao, "3# bago, pinakahuli o hindi pa gaanong natatagalan; at "4# maluwag na matatanggap ng pangkalahatan. 4. Paga&a&ana ng mga Pa"unay a" Ka"i(ayan % isaayos ang mga patunay at katibayan, kasama ng pangangatwiran sa isang maayos na pagkabuo.
5. Paggami" ng Oinyon % ang opinyon ay isang personal na paniniwala o paghuhusga na walang pagpapatunay o katiyakan. 6. Lo&ikal na Panganga"*i%an % ginagamit ang lohika ng pangangatwiran sa pagbibigay ng makatwirang kongklusyon sa proprosisyong ipinahayag ng isang manunulat.
PA,SULAT N, PAMANA$ON, PAPEL - ang pamanahong papel ay isang uri ng akademikong sulatin na may layuning magpuno ng kaalaman sa nabuong katanungan. &ahagi ng /amanahong /apel 1. Ang Pa&ina ng Pamaga" % dito nakatala ang pamagat ng pamanahong papel, pangalan ng mga mananaliksik, kanilang apilyasyon, ang gurong tagapatnubay at ang kanyang apilyasyon at ang petsa ng pagpasa. 2. A(s"%ak % pinakabuod ng pag-aaral na nakapaloob sa isang talata. 3. Panimula=In"%o'uksyon % inilalagay ng mananaliksik ang kanyang intension kung bakit binuo ang papel at kalakip nito ang batayang teoretikal. 4. Mga Kagami"an a" Pamama%aan % dito dinodokumento ang espesyal na kagamitang ginamit at mga hakbangin sa pagkuha ng datos. 5. R!sul"a ng ag-aa%al % dito iniuulat ang mga datos na nakalap sa tulong ng mga bilang, talahanayan, tsart, dayagram, larawan at grap. 6. Pag"alakay % sa bahaging ito inilalagay ang iyong interpretasyon o pagpapakahulugan sa mga datos na nakolekta. . Kongklusyon % matibay na pagpasya at pagpapalagay sa kinahantungan ng iyong pag-aaral.
. Mga ,inami" na Sanggunian % itinatala ang lahat ng mga babasahin, gaya ng aklat, dyornal; pahayagan, magasin at nalathang pag-aaral.
M,A A$A,I N, PANANALIKSIK - ang isang pananaliksik ay binubuo ng /reliminary o *ront Matters, ng 9imang abanata, at Mga /anghuling /ahina! Mga P%!limina%yong Pa&ina ng Pananaliksik 1. Pa(ala" ng Pananaliksik % pinakabalot sa kabuuan ng sinulat na pananaliksik matapos itong maidepensa at ma-edit. 2. Fly l!a> o langkong Pa!l % kailangang may blangkong papel o tinatawag na :ylea matapos ang pabalat ng aklat. 3. .a&on ng Paksa % kinapapalooban ng! paksa, saan isinumite ang pananaliksik, at kahingian ng anong kurso o digra, pangalang ng mga mananaliksik at kung kalian naisakatuparan ang pananaliksik. 4. .a&on ng Pagaa"i(ay % rito makikita ang kumpirmasyon ng tagapayo na naipasa sa kanya ang pananaliksik at iminungkahing mailatag sa oral na pagsusulit.
5. .a&on ng Pasasalama" % isinusulat rito ng mga mananaliksik ang mga tao, institusyon at iba pang tuwiran at di-tuwirang nakatulong sa pagsulat at pagkakabuo ng pananaliksik. 6. .a&on ng Pag&a&an'og osyonal4 % mga gawang pananaliksik na naglalagay ng pahinang ito samantalang ang iba naman ay wala nito. . Talaan ng Nilalaman % sa bahaging ito makikita ang kabuuan ng balangkas ng isang sulating pananaliksik. . Talaan ng Tala&anayan % pamagat ng bawat talahanayang ginamit sa pananaliksik ay sinusulat nang sunudsunod at sag awing kanan nito nakasaad kung saang pahina ito matatagpuan. . Talaan ng .i(u&o % mga pananaliksik na kinapapalooban ng mga