Kabihasnang Indus Ang lambak-ilog ng Indus at Ganges ay makikita sa Timog Asya. Ang rehiyong ito ay binabantayan ng matatayog na kabundukan sa hilaga - ang kabundukan ng Himalayas at ang hindu kush. May ilang daanan na nagsisilbing lagusan ng mga mandarayuhan at mananakop sa kanlurang asya ito ang Khyber Pass. ang Indus at ganges ay taunang umaapaw dahil sa pagkatunaw ng yelo sa Himalayas at pagbagsak ng ulan. Ang Pamayanang Neolitiko Bago ang Indus Noong 3500 B.C.E tinatayang lumitaw ang mga neolitikong pamayanan sa Baluchistan ( nasa Pakistan ngayon ) nasa bandang kanluran ng Ilog Indus. Mergash - batay sa mga nahukay na labi, agrikultural at sedementaryo ang pamumuhay ng m ga tao rito. ebidensiya din ang pag -aalaga ng tupa, kambing, at ox. nagsimula din sa panahong neolitiko ang paggawa ng palayok na may pintura at paghumo ng tinapay gawa sa cereal. ang kanilang mga bahay ay gawa sa ladrilyo mula sa luwad tulad ng sa sumer. Sistemang Pampulitikal at Pang - ekonomiya Umusbong ang kabihasnan ng timog Asya noong 1922 natuklasan ang mga labi ng sinaunang kabihasnan. Bandang 2700 B.C.E nabuo ang ilang lungsod sa indus dito limang lungsod ang nahukay dalawa sa pinakaimportanteng Lungsod ay a ng Harappa at Mohenjo - Daro umabot ang populasyon sa dalawa sa 40, 000 katao. sinasabi na ang mga Dravidian ang bumuo ng kabihasnang Indus. katulad sa sumer kulang rin sa mga likas na yaman ang Indus tulad ng metal, kahoy, at mga semi - precious stone. upang makontrol ang pag -apaw ng tubog sa indus, gumawa ng irigasyon, kanal, at dike ang mga dravidian. ilan sa kanilang pananim ay trigo, barley, melon, date, at bulak. nakikipag - kalakalan din ang Dravidian sa mga bayabayin ng Arabian Sea at Persian Gulf hanggang sa mga lungsod ng Sumer. lulan sa kanilang barko ang samu't s aring mga produkto tulad ng perlas, tela , ivory comb, at mga butil. Harappa at Mohenjo - Daro Pagsasaka Pagsasaka ang pangunahing gawain. mga planado at organisadong lungsod. citadel o mataas na moog at mababang bayan. Nasa bansang kanluran ng lungsod ang moog. nakapatong sa plataporma na ladrilyo na may taas na 12 metro at napalilibutan ng pader. ang malaking imbakan ng butil ay nasa loob ng malaking bulwagan at pambulikong paliguan. nakalatag sa ibaba ng moog ang lansangan nakadisenyong nakadisenyong kwadrado ( grid - patterned ) at pare - pareho ang sukat ng bloke ng kabahayan. Bahay - gawa sa mga ladrilyo na pinapatayo sa pugon. pantay ang bubong at karaniwang nakatalikod nakatalikod sa pangunahing kalsada. may mga bahay na umaabot sa 2 o 3 na palapag at may balkonahe na gawa sa kahoy. Bawat bahay ay may isa o higit pang bayo na nakakonekta sa sentralisadong sentralisadong sistema ng tubo at imburnal sa ilalim ng lupa. patunay ito na may sentralisadong pamahalaan ang mga Dravidian na namamahala ng paggawa ng mga pampublikong proyekto tulad ng irigasyon at imburnal. Maraming nahukay na artifact sa mga lungsod ng Harappa at mohenjo - Daro wala namang artifact ng anumang armas o sandata. Sistemang Panlipunan Ang kabihasnang Indus ay sinasabing may Hirar Kiya ng ur ing Panlipunan. Ang mga nakatira sa mataas na moog ay ang mga mataas na uri. Nasa ilalim nito ang mangangalakal, artisano, at magsasaka. Gumagawa ng mga dike ang mga magsasaka . ang mga nasa lungsod na artisano ay abala sa paggawa ng samu't saring produkto. Sistema ng Pagsulat Ang mga Ebidensiya ng pagsulat na ito ay mga selyo na may " pictogram". wala pang nakakatuklas kung paano basahin ang mga pictogram o simbolo ng indus. Dahil dito, kulang ang kaalaman sa Kabihasnang Indus. Ang Dravidian ay isang sistema ng pagsukat at pagtimbang. Paglaho ng Kabihasnan Untiunting gumuho ang kabihasnang Indus noong 1750 B.C.E. May mga iba't - ibang paliwanag ang mga iskolar ukol dito. Isa na rito ang ekolohiya na problema. sinasabi rin na nagkaroon ng lindol at pagsabog ng bulkan. May mga iba't - ibang pangkat ng nomadiko - pastoral mula sa Gitnang asya na nakarating sa Indus. isa na rito ang aryan. simula noong 1500 B.C.C, ang lungsod bg Harappa at Mohenjo- Daro ay nilisan na.
Ang Timog Asya ay isang malawak na tangway na hugis tatsulok. Sa s inaunang panahon, ang Timog Asya ay tumutukoy sa subkontinente ng India. Sa ngayon, binubuo ito ng maraming bansa, kabilang ang · India · Bhutan · Pakistan · Sri Lanka · Bangladesh · Nepal at · Afghanistan · Maldives Ang rehiyong ito ay kakaiba sa aspetong heograpikal at kultural kung i hahambing sa ibang panig ng Asya. Dahil dito, madalas ding tawagin ang lugar na ito bilang subkontinente ng India. Kahit pa ang rehiyong ito ay nahihiwalay sa Silangang Asya dahil sa Himalayas. Sinasabing mahirap lubusang mabatid ang matandang kasaysayan ng India lalo pa’t ang malaking bahagi nito ay hindi itinala ng mga sinaunang Indian. Maaaring makahukay ang mga arkeologo ng mga kasangkapang ginamit ng mga sinaunang Indian subalit hanggang sa kasalukuyan ay hindi pa rin nauunawaan ng mga iskolar ang mga naiwang sistema ng pagsulat ng matandang kabihasnan ng India. Heograpiya ng India Ang mga lungsod sa lambak ng Indus ang pinakabagong tuklas na mga sinaunang sentrong kabihasnan sa kasalukuyang panahon. Ang mga labi ng dalawang lungsod sa Indus River ay natagpuan ng mga arkeologo noong dekada 1920, ang lungsod na MohenjoDaro at Harappa. Ang mga lugar na ito, gayundin ang l ipunang nabuo rito, ay kasabay halos ng pag-usbong ng Sumer noong 3000 B.C.E. Ang lupain sa Indus ay mas malawak kung ihahambing sa sinaunang Egypt at Mesopotamia sapagkat sakop nito ang malaking bahagi ng hilagang-kanluran ng dating India at ang lupain Mga labi ng Harappa Mga labi ng Mohenjo-Daro kung saan matatagpuan ang Pakistan sa kasalukuyan. Sa kasalukuyan, tinatayang mahigit sa 1000 lungsod at pamayanan ang natatagpuan dito, particular sa rehiyon ngIndus River sa Pakistan. Indus River – sa baybayin na ito umusbong ang kabihasnan sa India. Ang tubig ng ilog dito ay nagmumula sa malayelong kabundukan ng Himalayas sa katimugang Tibet. Ito ay may hab ang 1000 milya na bumabagtas sa Kashmir patungong kapatagan ng Pakistan. Katulad sa Mesopotamia, ang pagkakaroon ng matabang lupa ay nagging mahalaga sa pagsisimula ng mga lipunan at estado sa sinaunang India. Sa pagitan ng Hunyo at Setyembre bawat taon, ang pag-apaw ng ilog ay nagdudulot ng pataba sa lupa at nagbibigay-daan upang malinang ang lupain. Daang-daang pamayanan ang matatagpuan sa lambak-kapatagan ng Indus sa pagsapit ng 3000 B.C.E. ang karamihan sa mga ito ay maliliit na pamayanang may tanggulan at may maayos na mga kalsada. Sa sumunod na limang siglo, nagkaroon din ng mga kanal pang-irigasyon at mgaistrukturang pumipigil sa mga pagbaha. Pari – ang mga pangunahing namumuno sa li punan at nagsisilbing tagapamagitan sa tao at kanilang mga diyos. Kapuna-punang wala ni isa mang pinuno mula sa sinaunang kabihasnang Indus ang kilala s a kasalukuyan. Ito ay dahil sa wala itong iniwang mga tala at larawan at tila hindi nangailangang ipagmalaki ang kanilang mga ginawa. Isa pang katakataka ay ang kawalan ng mga naiwang monument o istruktura mula s a sinaunang India na maaaring maihalintulad sa zigurrat ng Mesopotamia at pyramid ng Egypt. Sa kasalukuyan, ang India ay isa lamang sa mga bansa sa Timog Asya. Subalit kung susuriin, ang buong tangway ay tahanan at pinag-usbungan ng sinaunang kabihasnang namumukod-tangi sa iba. *Ang Kabihasnang Harappa (2700 B.C.E – 1500 B.C.E.) Ang kabihasnan ng Harappa ay hango sa matandang lungsodng Harappa na natuklasan sa Lambak Indus at tinatayangumusbong noong 2700 B.C.E. Harappa – ay matatagpuan sa kasalukuyang Punjab na bahagi Sa kabilang dako, ang ng Pakistan. Mohenjo-Daro – ay nasa katimugang bahagi ng daluyan ng Indus River. Ang bawat lungsod na ito ay may sukat na halos isang milyakwadrado at tinatayang may halos 40,000 katao. Maayos angmga lungsod na ito sapagkat planado at malalapad ang mgakalsada. Ang mga gusali ay hugis-parisukat at mga kabahayan ay may malawak na espasyo. Ang ilang mga kabahayan dito ay may ikalawang palapag. Ang pagkakaroon ng mga palikuran ng mga kabahayan ayitinuturing na kauna-unahang paggamit ng sistemangalkantarilya o sewer system sa kasaysayan. Ang unang Harappan ay nanirahan sa maliliit na pamayanan. Ang kanilang lugar ay matatagpuan sa mababang bahagi nglupain, may mainit na klima, at wala halos mapagkukunan ngsuplay ng bakal. Sa loob ng ilang libong taon, ang mgamagsasakang Harappan ay nakakakuha ng mga bakal, mamahaaling bato at tabla sa pamamagitan ng pakikipagpalitanng kanilang mga produkto tulad ng bulak, mga butyl at tela. Ang irigasyon ng lupa ay mahalaga sa pagsasaka ng mgaHarappan. Sila ay nag-aalaga ng mga hayop tulad ng elepante, tupa at kambing. Maaaring sila rin ang mga kauna-unahang taong nagtanim ng bulak at nakalikha ng damit mula rito. Ang lipunang Harappan ay kinakitaan ng malinaw napagpapangkat-pangkat ng mga tao. Ang ganitong dibisyon salipunan ay mananatili sa India hanggang sa kontemporaryongpanahon.
Ang mga Harappan ay natatag ng mga daungan sa Arabian Sea at ang mga mangangalakal ay naglakbay sa mga baybayinpatungong Persian Gulf upang dalhin ang kanilang mgaprodukto tulad ng telang yari sa bulak, mga butil, turquoise at ivory. Ang ilang mga selyong Harappan ay natagpuan saSumer. Ang mga selyong (seal) ito ay may pictogram para kilalanin ang mga paninda. Narating ng mga Harappan ang tugatog ng kanilangkabihasnan noong 2000 B.C.E., kasabay halos ng pagsisimulang New Kingdom sa Egypt. Subalit matapos ang isangmilenyong pamamayani sa Indus, a ng kabihasnan at kulturangumusbong dito ay nagsimulang humina at bumagsak. AngMohenjo-Daro ay nilisan ng mga tao dahil sa panganib nadulot ng mga sumalakay na tribu. Ang Harappan, na 350 milyaang layo mula sa Mohenjo-Daro pahilaga, ay nasira dahil sakagyat na pagsalakay ng mga Aryan noong 1500 B.C.E. Ang mga Aryan ay pinaniniwalaan nagmula sa mga steppe ngAsya sa kanluran ng Hindu Kush at nakarating sa Timog Asyasa pamamagitan ng mga makikipot na daanan sa kabundukan. Sila ay mas matatangkad at mas mapuputi kung ihahambing samga naunang tao sa lambak ng Indus. Hindi nagawang masupilng mga taga-Harappa ang tapang ng mga Aryan kung kaya’t angkaramihan sa kanila ay nagtungo sa katimugang bahagi ngIndia. Samantala, ang mga naiwan ay naging ali pin. Sa kabilanito, ang ilan sa mga salik ng kanilang kabihasnan ay nanatili at naging bahagi ng pamumuhay ng mga Aryan. *Ang Panahong Vedic (1500 B.C.E. – 500 B.C.E.) Ang mga Aryan ay nagtungo pakanluran sa Europa at patimog-silangan sa Persia at India. Sa mga rehiyong ito nila dinala ang wikang ngayon ay tinatawag na Indo-European – ang makabagong wika tulad ng Hindi at Bengali ay nag-ugat dito. Samantala, dinala nila sa India ang Sanskrit – ang wikang klasikal ng panitikang Indian. Arya – ang salitang ito ay isang terminong linguistic. Sa kalaunan, ang katagang ito ay ginamit upang tukuyin ang mga pangkat ng tao o lahi. – ay nangangahulugang “marangal” o “puro” sa wikang Sanskrit. Ang kaalaman ukol sa unang milenyong pamamalagi at pamamayani ng mga Aryan sa hilaga at hilagang-kanlurang India ay hango sa apat na sagradong aklat na tinatawag na Vedas. Vedas – ay isang tinipong akda ng mga himnong pandigma, mga sagradong ritwal, mga sawikain at salaysay. Masasaksihan sa Vedas kung paano namuhay ang mga Aryan mula sa pagitan ng 1500 B.C.E. hanggang 500 B.C.E.. Ang mga panahong ito ay tinatawag din bilang Panahong Vedic. Dinala ng mga Aryan ang kanilang mga diyos (na kadalasa’y mga lalaki at mapandigma) at kulturang pinangingibawan ng mga lalak i. Ang kanilang kaparaanan ay unti-unting umangkop sa mga diyosa at kultura ng sinaunang India. Sa pagsapit ng1100 B.C.E ., tuluyang nasakop ng mga Aryan ang hilagang bahagi ng India. Ang lipunan ng mga sinaunang Aryan ay mayroon lamang tatlong antas; · ang mga maharlikang mandirigma · mga pari; at · mga pangkaraniwang mamamayan Kapansin-pansing ang bawat kasapi ay maaaring makalipat patungo sa ibang antas ng lipunan. Ang isang mandirigma ay pinipili upang pamunuan at pangasiwaan ang pang-araw-araw na pamumuhay ng mga tao. Subalit ang kanilang pagsakop sa lambak ng Indus ay nagdulot ng malaking pagbabago sa kanilang pamumuhay. Ang kanilang lipunan ay naging mahigpit at masalimuot nang lumaon. Nagkaroon ng pagtatatag ng maliliit na imperyo samantalang ang pagiging pinuno ay nagsimulang mamana. Sa pagtatapos ng Panahong Vedic, naging mas makapangyarihan din ang mga kaparian kung ihahambing sa mga mandirigma. Ito ay dahil sa naging mahalaga ang kaayusang itinuturo ng kanilang paniniwala ukol sa mga tao at mga diyos. Mahalaga ang mga ritw al at sakripisyo upang hindi mawasak ang kaayusan s a kalawakan. Nang lumaon, nabuo ang tinatawag na sistemang caste sa India. Ang katagang ito ay unang ginamit ng mga Portuguese na nakarating sa India noong ika-16 na siglo. Caste – ang terminong ito ay hango sa salitang casta na nangangahulugang “angkan”. Antas ng tao sa lipunan 4. Sudra (shoo’ -draz) – pinakamababang uri sa lipunan na 1. Brahmin (brak’ -min) – mga kaparian maaaring ang mga nasakop na mga 2. Kshatriya (ksha-tri-yaz) – mga mandirigma Indian at maging ang mga inanak o 3. Vaisya (vi-shyas) – ang mga pangkaraniwang inapo ng Aryan na nakapag-asawa ng mamamayan na maaaring mga hindi Aryan. mangangalakal, artisano, Maliban pa rito, meron din isang antas na tinatawag na magsasaka at iba pa; outcaste o mga untouchable – isang malaking pangkat ng mga - Ilan sa mga Gawain ng mga tao na tinuturing nilang hindi taong kasapi rito ay ang paglilinis ng kalsada, pagsusunog ng mga kabilang sa lipunan. patay at pagbitay sa mga kriminal. - Sila ang pinakamababa sa mga - Ang mga trabahong ito ay antas ng tao. itinuturing nilang pinakamababa sa lipunan.
Asya Pag-usbong ng Kabihasnan R M
