«\
m sdm m``iearita1¿, em shastim lic eurdt eurdtta ta l”m`jrdssa lm shuaci. «Xã, bim hipmta hipmta fd`d¿, sm pissö ci ei`a tri m hipdccm cum. «Â... livvdra fdcci d... lachd¿ «@a` passa hrdldrhm¿, shappmi shappmimm i rmldrd. «Juirli ci tui gihhmi, Iomta-ou`! Xdm tutta rassa¿ «@a` prd`ldrem m` jmra¿, sm irriffmö cum. «Ao, shusi¿, m`hrahmim m`hrahmim cd frihhmi ic pdtta. «D... bim ldtta hbd sm â mshrmtti ic `astra cmhda1¿, m`lijim. «Xã, jcmdc”ba hbmdsta qui`la hm smiea vmstm ci sharsi sdttmei`i ic `djazma ldm emdm jd`mtarm¿ «Fd`d, sa`a livvdra hurmasi lm ha`ashdrci¿, jcm rmvacsm u` ictra sjuirla lmvdrtmta. «Ci vdlrim tri paha¿, sm smstdeö mc haccdtta ldcci lmvmsi shacistmhi. Oafimisbmm Iomta dri mc jcma lm u`a ldm hcmd`tm lm ema pilrd. Hm ha`ashdOafimisb viea li lmvdrsm i``m dl driviea fua`m iemhm. iemhm. Lapa mc lmpcaei hm driviea mshrmttm icci stdssi shuaci sh uaci supdrmard d qudcci dri ci `astri prmei eittm`i li cmhdicm. «Dhhaci,, sti irrmvi`la «Dhhaci irrmvi`la¿, ¿, mc vacta lm Iomta s”mccuem`ö mepravvmsied`td d ma em trittd``m lic girjcm u`”ictri fittuti; dri u`a spissa vdldrca hasã ham`vacta ham`v acta.. Cum hbd dri sdepr s deprdd stita u` rijizza rmsdrvita rmsdr vita d sdrma, sdefriv s defrivii dssdrsm trisgareita m` u`”ictri pdrsa`i. «Em rihhaei rihhaei`la, `la, hdrhi lm `a` `a` gir gir hipmr hipmrdd icci tui Drmoa hbd â mc tua tua pu`ta ldfacd¿, jcm ldttm u` hacpdtta hac jaemta s`affi`laca ei, qui`la em vactim vdrsa ci `uavi irrmviti, ci emi vajcmi lm shbdrzird shaepirvd icc”msti`td. «Fua`jmar`a¿, gdhd u` m`hbm`a Drmoa, sgajjmi`la u` sarrmsa ihhittm vi`td. «Ab, Drmoa-si`, varrdm prdsd`tirtm ci emi emjcmard iemhi Vmtsuoa Bm`a¿, hm prdsd`tö Oafimisbm. «Eacta «Eac ta pmihdrd Vmtsuoa-si`¿, lmssd cdm jmri`lasm vdrsa lm ed. «Mc pmihdrd â ema¿, ci ssim `djcm ahhbm d mc ema huard prdsd i fittdrd hasã vdcahd hbd tdedttm patdssd sd`tmrca. Li qudc eaed`ta `a` ba sedssa u` ittmea lm travird travird shusd pdr stircd vmhm`i, lm ittmri ittmrird rd ci sui ittd`zma ittd`zma`d, `d, lm pd`sirci... 98>
989
M`mzmiced`td ivdvie ivdvieaa garei gareita ta u` trma; ushmviea m`smded pdr i`lird ic hm`dei d hm traviviea i gird m haepmtm m` fmfcmatdhi, ei ha` c”i`lird ldc tdepa,, ma dl tdepa d l Drmoa m`mzmieea m` mzmieea i cdjird sdeprd lm pmý, `d`la pdr cishmird u` pa” pa” li pirtd mc `astra hira iemha Oafimisbm. Icci `d ldc sdha`la s dha`la i``a shacistmha pdrö, cd hasd haem`hmira`a i prd`ldrd u`”ictri pmdji; «Xdm stri`i uctmeied` uctmeied`td, td, sm puö sipdrd hbd suhhdld1¿, hbmdsm icci emi emjcmard iemhi, shasti`lacd m hipdccm liccd jui`hd, hdrhi`la m suam ahhbm. «@a` ba `md`td¿, Drmoa irrassã, sgujjd`la mc ema sjuirla. «Xa`a saca u` pa” sti`hi pdr ci prdpiri prdpirizma`d zma`d ijcm dsiem¿ «Em stim ed`td`la¿, sfuim prd`ld`laci pdr ei`a ei`a,, gihd`laci iczird licci pi`hbm`i succi quicd sm dri sdluti. «@a` gim hbd saspmrird d bim sdeprd ci tdsti tri cd `uvacd¿, m`smstdttm. «Haem`hm i prdahhupirem¿ «@a` ldvm¿, rmtrissd sufmta ci ei`a cdm, i`hari rassi m` vacta vacta.. «Xta fd`d, suc sdrma¿ «H”d`tri d`tri Iomta1 Lmeem ci vdrmtî¿, m`mzmim i gird ha`jdtturd. Xipdva hbd cum ivdvi travita mc harijjma pdr lmhbmirirsm d garsd cdm stivi rmstdttd`la succi rmspasti li lirjcm. «@a... cum... Dhha, cum â u` fua` iemha ei...¿ ei...¿,, vihmccö. «Ba siputa hbd Bmsbmoiwi Bmsbmoi wi tm bi shrmtta u`i cdttdri¿ «Xã, â vdra¿, ci juirlim pdrpcdssi. «Em bi hbmdsta lm ushmrd ha` cum¿ «D tu... hm ushmrim1¿ «@a` ca sa¿, rmspasm ha`tm`ui ha`tm`ui`la `la i shrutirci. «^dr «^drhbí1¿ hbí1¿ «Hurmasmtî¿, m`hrahmö `iced`td mc ema sjuirla Drmoa. «Em sdefri hbd smi mc tua tmpa, a sfijcma1¿ «@a,, `a` sfijcm. Â u` fdc rijizza¿ «@a M` qudcc”msti`td jcm ahhbm lm Drmoa pdrsdra ci cara cuhd. Garsd, sd ivdssm gitta pmý ittd`zma`d ` licc”m`mzma, cd hasd tri `am ivrdffdra prdsa u`”ictri ictri lmrdzma`d. *** Mc hmdca stis stisdri dri â pdrgdtta. Icc”armzza`td armzza`td mc sacd tm`jd lm rassa tutta hmö hbd em hmrha`li; â u` fdccmssmea triea`ta. Juirla c”aracajma, sa`a cdjjdred`td m` i`tmhmpa ei tri paha ci vdlrö d fisti qudsta pdr sd`tmrd c”deazma`d hrdshdrd, mc huard fittdrd ha`tra mc ema pdtta. @a`asti`td ma `a` smi pmý u`i rijizzm`i, `a`asti`td smi`a pissitm tuttm qudstm i``m... 986
\u rmds rmdshm hm i girem pravird i`hari qudsta, Drmoa. «Xhusi mc rmtirla¿, lmhm pmae pmaefi`la fi`la iccd emd spiccd. «Gmjuritm, sa`a ippd`i irrmviti¿, ed`ta d cd vila m`ha`tra m`ha`tra.. Drmoa â vdstmti ha` u` ilarifmcd ifmta li sdri lm edlmi cu`jbdzzi cu`jbdzzi hbd cishmi jd`djd`drasied`tdd shapdrtd cd sud jiefd iusacitd. rasied`t «^drö patdvm d`trird m` `djazma. \m ivrdm gitta prdpirird u` ipdrmtmva¿, lmhd ssi`laem li hipa i pmdlm. ^dr c”ahhisma`d ba m`lassita mc ema timccdur ha` ja``i shura shu ra.. «I`lmiea i ei`jmird guarm, jmusta1¿, hbmdld tmtufi`td. «Hdrta, pdrhbí1¿ «Xdm vdstmti hasã sdrmi hbd pdr u` ittmea ba hrdluta lavdssmea prdsd`zmird i quichbd rmhdvmed`ta¿, rmhdvmed`ta¿, rmld parti`lasm ci ei`a icci fahhi. «Â u` eala hirm`a pdr lmrem hbd `a` tm pmihhma1¿, cd hbmdla i`li`lacd m`ha`tra, pam cd ipra ca spartdcca ldcci eihhbm`i ha` jici`tdrmi. «@a... c”dsitta dsitta ha`trirma¿ ha`trirma¿,, lmhd iffiss iffissi`la i`la jcm ahhbm. Cd sud jui`hd sm tm`ja`a lm rassa d ma em trittd`ja lic haepmdrd u` jdsta izzirlita. Ba prd`atita m` u` dcdji`td rmstari`td suc eird. Drmoa sdefri tdsi. Bi hipmta hipm ta hbd `a` sirî u`i sdepcmhd hd`i m`tmei. «Lm hbd vacdvm pircirem1¿, hbmdld ippr ipprd`smvi d`smvi `a` ippd`i sm smdld i tivaci. «Bim hasã grdtti lm sipdrca1¿, gihhma hd``a ic hiedrmdrd lm partirhm li fdrd. Mc rijizza hm vdrsi sufmta ca hbiepij`d hbd ivdva arlm`ita ippasmtied`td pdr ci sdriti. «Hbiepij`d1 Ao, sta m`mzmi`la i prdahhupirem¿, em ssi ham suam spcd`lmlm ahhbm d i qudc pu`ta `a` passa pass a tdrjmvdrsird i`hari, i`hari, i rmshbma lm ravm`ird ravm`i rd ci hd`i suc `ishdrd. «\m ba partita u` rdjica¿, cd lmha gihd`la shmvacir shmvacirdd suc tivaca u`i fusti. Cdm ci iprd d spici`hi jcm ahhbm; «^irmjm1¿ «Dsitta. ^irtmiea ci prassmei sdttm sdttmei`i¿ ei`i¿ «Xdm mepizzmti1¿, safficzi. «Ma «Ma... ... `a`...¿ «^assa spastird ci liti sd vuam, ei ma hm tdrrdm il i`lird mc prmei passmfmcd¿ 988
98<
Drmoa sdefri m`dfdtmti; qudsti vacti c”ba sarprdsi suc sdrma. @a` ippd`i rmiczi ca sjuirla mc hiedrmdrd cd sm ivvmhm`i; «Xmj`ari, qudsta â pdr cdm¿, cd parjd u` eizza lm rasd rassd. Drmoa, sha`vacti ca prd`ld tri cd ei`m d sm vacti `uavied`td vdrsa lm ed. «Cdjjm mc fmjcmdttm`a¿, lmha ihhd``i`la u` sarrmsa. Drmoa sci licci fusti ci `astri gata ldc cmhda. «Ei qudsti...¿, sussucti. «\dd ci rmharlm1 @d «\ @d ba u`i mld`tmhi i`hb”ma. i`hb”ma. Ba gitta gird u` lupcmhita pdrhbí patdssm ivdrci i`hbd tu¿, licc”iepmi `dstri cd cuhm ldc eaca rd`la`a c”iteasgdri pdrgdtti. «Li qui`la sdm lmvd`titi hasã raei`tmhi1¿, lmhd hdrhi`la lm slrieeitmzzird. «Ca sa`a sdepr sdeprdd stiti. @a` lmrem hbd td `d sdm lmed`tmhiti¿, ci rmepravdra. «Hdrta ei... Vmtsuoa Vmtsuoa,, `a` hipm hipmsha. sha. Xa`a m` mefirizza¿ «Wajcma «W ajcma stird ha` td¿, em iccu`ja suc tivacm`a d cd prd`la cd ei`m strm`jd`lacd tri cd emd. «D ca varrdm mc prmei passmfmcd. @a` vajcma pdrldrd ictra tdepa¿ «Xim hbd qudsta `a` â passmfmcd¿, em ssi hiefmi`la dsprdssma dsprdssma`d. `d. «^drhbí1¿, «^dr hbí1¿, ira`ta ci sui m`smhurdzzi. «Hbm hd ca mepdlmshd1¿ Drmoa `a` rmspa`ld. Em assdrvi luffmasi d turfiti. «\uu em bim ldtta hbd `a` vuam dssdrd ci emi iei`td, jmusta1 «\ jmusta1¿¿ «Xã... m`gittm¿ «D iccari smm ci emi haepi haepij`i¿, j`i¿, cd lmha ssi`laci sdrmied`td. «W «Wajcma ajcma vdldrtm aj`m eittm`i ic ema i`ha ed`trd ed`trd tm svdjcm¿ «Vmtsuoa...¿, m suam ahhbm lmvd`ti`a cuhmlm. «Ei... hbd hasi stim lmhd`la1 Xdm spasiti ha` Isioiwi d...¿ «Jcm ba hbmdsta mc lmvarzma¿, rmvdca cishmi`laci sha`hdrtiti. «@d ba pircita i`hbd ha` Vdm d ba mc sua fd`dstird. M`actrd, ba rmprdsa i civarird m` izmd`li¿, gihhma u`i piusi. «^drla`iem «^drla`iem sd hm ba edssa hasã ti`ta¿ Haed `msha lm pircird ci vdla rmtrirrd cd ei`m d partirsdcd ic vacta; Drmoa haem`hmi i pmi`jdrd. Ma Ma em icza m` pmdlm d cd vila vmhm`i. «Hbd suhhdld1¿, ci strm`ja ldcmhitie ldcmhitied`td. d`td. «W «Wuam uam hbd tm ihhaepi ihhaepij`m j`m u` ittmea icci tamcdttd1¿ 984
987
98:
«Vmtsuoa, tu...¿, ha`tm`ui i pmi`jdr pmi`jdrdd lmspdriti ijjrippi`lasm icci emi jmihhi. «Hiceitm, tm prdja¿, strm`ja cd ciffri d ca sha`garta em pdrvild; em sa`a jmahiti ci emi uctmei passmfmcmtî. Hildrd, rmiczirsm, saprivvmv saprivvmvdrd... drd... «Â ushmta mc jitd¿, em m`lmhi mc ea`mtar Vdm. Xdefri pmý prdahhupiti lm ed pdr qudsta vmijjma. «Xtim tri`qumcci, tdsara¿, cd sarrmla. «Ed ci hivdrö¿, cd lmha iffrihhmi`laci. «Xã, pdrö...¿, cishmi ci grisd m` m` saspdsa. «Bim jmî pd`sita i hasi girim m` qudstd lud sdttmei`d icc”dstdra1¿ «Ei hdrta, hm sa`a ti`tmssmed hasd li vdldrd i ^irmjm. Ba shirmhita u`i jumli ihhuriti suc ema M^il¿, ci rissmhura. «^d`sm hbd `a` smi hipihd lm lmvdrtmrem1¿ «@a` vacdva lmrd qudsta¿, s”m`lmspa`d. «\u, «\ u, pmut pmuttasta¿, tasta¿, cd ihhirdzza u`i jui`hmi. «Haepartitm fd`d. Xim i hasi em rmgdrmsha¿, ci ssa `djcm `dj cm ahhbm. «Hm pra pravdrö¿, vdrö¿, ha`tm` ha`tm`ui ui i sastd`drd mc ema sjuirla d `a` puö hbd sgujjmrem u` sarrmsdtta. «Iced`a sdm stiti sm`hdri¿, cd shaepm shaepmjcma jcma m hipdccm ha`trirmi`la ha`trirmi`laci ci d i qudc pu`ta sd`tmiea u`i vahd hbmieirhm li ca`ti`a. «Haed ic sacmta sacmta... ... sdeprd m` rmtirla¿, sfua vdld`la irrmvird lm harsi Drmoa d Emyuom trigdcitd. «Iffmiea «Iffmi ea travi travita ta triha, em bi``a gitta starmd pdr m fijijcm d...¿ «Hiceitm¿, em ivvmhm`a i cdm. «Bim mc pissiparta1¿ «Xã, hd c”ba¿, ed ca eastri. «Ci vicmjmi â mefirhiti1¿ «Xã¿ «D iccari... â mc eaed` eaed`ta ta lm i`lird¿, cd sarrmla pam d`triefd hm vactmiea vdrsa cd `astrd jcmd d cd iffrihhmiea prmei lm cishmircd iccd `astrd spiccd d pissird mc ha`tracca. 982
«Em rihhaei`la Vdm, mc `astra iutmsti vm sti ispdtti`la guarm `dc pirhbdjjma. @a` pdrldtd tdepa i jmrattacird qum m` idraparta d i`litd sufmta i hisi¿ «Xã, vi fd`d eieei¿, eieei¿, ihhd``i u` sarrmsa emi emi jcmi d jmî sa hbd `a` girî u`i saci hasi has i lm qudcca hbd cd ba hbmdsta. «Wmm rmpartdrdea ldm fdm rdjicm¿, lmhd Drmoa. «W Emyuom d Vdm hm sicuti`a ha` ci ei`a, suc cara vacta h”â u`i fdcc fdccii dsprdssma`d; â hbmira qui`ta smi`a gdcmhm pdr `am. «\utta «\ utta ao1¿, em vacta vdrsa Drmoa hbd sdefri succd spm`d. «Xã, pdrö... em lmspmihd u` pa” pa” lm `a` partircd ha` `am. Xirdffd stiti u`i fdcci dspdrmd`zi¿ «Iccari hm tar`drdea ha` cara ci prassmei dstitd, hbd `d pd`sm1¿ «Lmha hbd c”mldi em pmihd¿ «Wii fd`d¿, ci strm`ja i ed li`lacd u` fihma tri m hipdccm. «W «Vmtsuoa... ca stmiea gihd`la suc sdrma1¿ «Xã, ca stmiea gihd`la suc sdrma¿, m`hrahma mc sua sjuirla d `dm suam ahhbm rmtrava ci stdssi haeeazma`d haeeazma`d lm qudcci sdri; s dri; «@a` passa hiceirem. ^irtmiea sufmta... tm prdja!¿ Mc `astra icfdrja i ^irmjm sm iihhmi prap praprma rma succi tarrd Dmdc; u`i fdccmssmei sumtd icc”uctmea pmi`a. @a` ba filita i spdsd. Wajcma hbd smi tutta pdrgdtta d spdhmicd, spd hmicd, praprma haed cdm; «Xa`a pra`ti¿, lmhd Drmoa ushd`la lic fij`a, eastri`lasm ha` u` ifmta farldiux eazziita. «Ihhmld`tm... «Ihhmld` tm... d qudsta li lavd ca bim tmrita guarm1¿, cd hbmdla ivvmhm`i`laem i cdm. «C”ba «C ”ba haeprita quichbd jmar`a gi m` u`i fautmqud. Xipdva hbd em ivrdstm partita ic tditra ldcc”Apdri d `a` vacdva girtm sjurird¿, em gi u` sarrmsdtta. «@a` patrdstm eim¿, cd lmha sari`lacd mc hacca ha` u` fihma. fihma. «@a` vdla c”ari ari lm scirtdca lm lassa¿, ci juirla m`td`sied`td d cdm em rdstmtumshd ca stdssa sjuirla. «D iccari... hasi ispdttm1¿, hbmdld ha` ta`a eicmzmasa. 98=
9<>
«@a` vacdvm i`lird i tditra1¿ «Vdpcmhbdri``a «Vdpcmhbdri ``a ca stdssa spdttihaca i`hbd laei`m¿, em strm`jd cd frihhmi m`tar`a ic hacca. «Iffmiea tutta mc tdepa pdr vdldrd ci Xmj`ari ldccd Hiedcmd¿ «Bim pdrgdttied`td rijma`d¿, sarrmla succi sui fahhi. «Ildssa gim ci frivi, cishmitm i`lird...¿, cd sara ha` cd ciffri mc cafa ldcc”ardhhbma prmei lm shd`ldrd i fihmird mc sua líhaccdtí. Drmoa sm iffi`la`i tri cd emd frihhmi d ma ci ha`luha suc cdtta d ci cmfdra li qudc fdccmssmea ifmta hbd bi haeprita ippasti pdr ed d hbd em gi jmrird ci tdsti. «Xdm edrivmjcmasi¿, ci strm`ja rmdepmd`la rmdepmd`laem em ldc sua hicard. «Vmtsuoa... tm iea¿, em juirli j uirli m`td`sied`td m`td`sied`td d ma sd`ta ci haeeazma`d hrdshdrd. «I`hb”ma «I`hb ”ma tm iea...¿ Drmoa... ca ivrdstm hrdluta1 Yudc ldsmldrma dsprdssa ti`tm i``m gi m` u`i `attd l”dstitd, sm â ivvdrita. ***
9<9
9<6
9<8
9<<
Ari`jd Hrdie - Gcivau Gc ivaurdl rdl lm Xhircdtt Fdcc ha` m lmsdj`m lm Idry` Xu`
GM@D \uttm m lmrmttm rmsdrvitm icc”iutard. Aj`m rmpraluzma`d vmdtiti. Xastmd`m mc prajdtt prajdttaa cdjjd`la m hipmtacm suc fcaj d mshrmvd`latm icci pijm`i gihdfaao.
www.ari`jdhrdieyurmei`ji`a www .ari`jdhrdieyurmei`ji`avdc.fcajspat.mt vdc.fcajspat.mt
9<4