PRORAČUN KONSTRUKCIJSKIH ELEMENATA OD MONOLITNOG DRVETA
Aksijalno zategnuti elementi Kada Kada na drve drvene ne eleme element nte e delu deluje je aksi aksija jaln lna a sila sila zate zateza zanj nja a mora mora da bude bude zadovoljen sledeci uslov:
tII
Nt Ao
tII,dop
Gde e
tII Nt Ao
napon zatezanja (tension) u pravcu paralelnom sa pru žanjem vlakana sila zatezanja neto povr šina poprečnog preseka, uzimajući u obzir sva slabljenja osnovnog drvenog elementa do kojih dolazi kada se primene razli čita spojna sredstva.
Ao=A=b h
2
A o A A D / 4 2 A t 2D 2t d 2
A t D / 4 / 360 bD 2 t / 4 Bruto i neto preseci zategnutih š tapova tapova
Pri izračunavanju neto povr šine mora se uzeti u obzir i eksperimentalno utvrđena činjenica da se svako slabljenje preseka u pravcu delovanja sile zatezanja zatezanja Nt rasprostire na du žini koja je jednaka petostrukom slabljenju, odnosno osovinski na du žini e = 6d.
Aksijalno pritisnuti elementi Za proračun aksijalno pritisnutih elemenata mora se uzeti u obzir njihova vitkost koja se uzima u obzir preko koeficijenta . Nc
cII
cIId
A
gde su
cIId
- napon pritiska (compression) u pravcu paralelnom sa pružanjem vlakana vlakana
Nc A
- sila pritiska - bruto povr šina poprečnog preseka, ne uzimajući u obzir sva slabljenja osnovnog drvenog elementa do kojih dolazi kada se primene razli čita spojna sredstva koeficijent zavistan od vitkosti elementa i koji se izračunava na sledeći na čin:
1. za 75 1
1 0,8
2
100
2. za 75
2 3100
Vitkost elementa se definise na osnovu slede ćeg izraza:
li I min A
gde treba definisati jos duzinu izvijanja pritisnutog elementa l i. Granična vrednost vitkosti je: max max
= 150, za glavne glavne nosece nosece elemente elemente
= 120, za glavne nose noseće elemente za koje se ne može pouzdano odrediti tačna veličina dužine izvijanja max max
max= 175, za sekundarne sekundarne konstrukcijske konstrukcijske elemente. Dužina izvija izvijanja nja elemnt elemnta a za razli različite uslove uslove oslan oslanjan janja ja ima vredno vrednosti sti prikazane na sledećoj slici:
Du ž ine ine izvijanja za elementarne š tapove tapove
Za š tapove re šetke dužine izvijanja su sledeće: a)
b)
u rav ravni re šetke li=l, za pojasn pojasne e š tapove li=0,8l, za štapove ispune, ako se isti vezuju ekserima, odnosno li=l, za štapove koji se vezuju vezom na zasek, moždanicima ili zavrtnjevima izvan izvan ravni ravni resetk resetke e duzina li zavisi od razmaka ukrućenja pritisnutog pojasa
koeficijent u zavisnosti od vitkosti
Elementi izlo ženi savijanju 3.3.1. Ugib Izvođenje sa nadvi šenjem korisno ukupno opterećenje opterećenje Industrijski i sportski objekti
Izvođenje bez nadvi šenja korisno ukupno opterećenje opterećenje
zatvoren pogled
L/400
L/200
L/300
L/150
-
-
L/400
L/200
otvoren pogled
L/350
L/175
L/250
L/125
-
-
L/350
L/175
priblizan prora čun
L/600
L/300
L/400
L/200
-
-
L/600
L/300
tačan proračun
L/300*
L/ L/150*
L/ L/200*
L/ L/100*
-
-
L/300*
L/150*
L/600 Ve šaljke i podupira či L/150 Konzole i konzolna produ ženja nosača L/ L/600 Stambeni, javni i sa gipsanom ostali objekti tavanicom Ostali Ostali objekt objektii bez gipsan gipsane e tavani tavanice ce L/400 Poljoprivredni objekti, privremena š skladi ta i privremeni objekti trajnosti do 2 god. Rožnjače i rogovi punozidni re šetkasti
L/ L/300
L/ L/500
L/ L/250
-
-
L/500
L/300
L/100
L/150
L/100
L/150
L/100
L/ L/150
L/100
L/350
L/500
L/250
-
-
L/600
L/350
L/250
L/300
L/200
-
-
L/400
L/250
-
-
-
L/300
L/150
L/200
L/100
-
-
-
L/300
L/150
L/200
L/100
-
-
-
L/300
L/150
L/200
L/100
Re šetkasti i glavni nosa či konstrukcije
Dopu š teni teni rač unski unski ugibi u visokogradnji visokogradnji
Pravo savijanje Elem Elemen enti ti koji koji su izlo izloze zeni ni savi savija janj nju u nazi naziva vaju ju se gred gredni ni nosa nosaci ci,, ili ili jednostavnije nosaci.
Slika 3.12 - Nosac
izlozen pravom savijanju
Usled dejstva momenata savijanja M i transverzalnih sila T javice se normalni naponi i naponi smicanja prema izrazima:
m mII
Mmax W
md
max S x
b I
mIId
Posled Poslednji nji izraz izraz može se tran transf sfor ormi misa sati ti pod pod uslo uslovo vom m da se radi radi o pravougaonim poprečnim presecima nosača u sledeću jednačinu:
mII 1,5
max
A
mIId
Koso savijanje Ovaj oblik savijanja se u drvenim konstrukcijama krovova cesto javlja kao opterećenje rožnjaca.
m
Mmax, x Wx
Mmax, y Wy
md
mII mII,x 2 mII,y 2 mIId f max f x 2 f y 2 f dop
Nosač izlo izlo ž en en kosom savijanju savijanju
