UNIVERSIDAD SAN CARLOS DE GUATEMALA FACULTAD DE CIENCIAS ECONMÓMICAS CENTRO UNIVERSITARIO DE SOLOLA CONTABILIDAD VIII LICENCIADO: MARCO TULIO ZUÑIGA
“SISTEMAS CONTABLES PECUARIOS” INTEGRANTES 2013466
MARISOL DE LAS FLORES MELETZ TIG!IL"
2013466
#ECTOR POZ A$%UIC#&
2013466
$OSU' AROD( LÓPEZ RA)ÓN
2013466*
AURORA MARISOL VENTURA I)CA(+
SOLOL+, ABRIL 1* DE 201
INTRODUCCIÓN L- ./-5-5 --578- / -9 .//.5- ./9/ ;7.<-8- 7=> 7?/.-5- - 87=8/, ./8/ @ .<=/5- 57 /= ?-./87= 57 ;8/5<.. <7 7877 ;-8- 7 57=-88// 57 -= -.5-57= ./978.-7= 87?7877= - --5/ S< /7/ 7= ;/578 7-8 < ./8/ 57 ./=/= 57 -= -.5-57= <7 87--, 85-8 ?/89-. ;-8- - /9- 57 57.=/7= @ 57789-8 - 87-5-5 57 79;87=- P-8- ;/578 87--8 - ./-5-5, 577 /9-8=7 7 .<7- /= ?-./87= ?<5-97-7=, 788-, 8--/, .-;- @ 7 79;87=-8/ -8/;7.<-8/, 57 5/57 =7 778- - ?/89-. ;-8- 87--8 /= -=7/= ./-7= P-8- < <7 ./8/ =7 .<7- ./ - /97.-<8- 57=-5- - - ./-5-5 --578- ./ 6 5=-= .-=?.-./7= L/= ==79-= ./-7= ;-8- =< 9-7/ ;<757 =78 5/=: • •
S=79- ./-7 --578/ ;/8 877-<-. 57 --5/ S=79- ./-7 --578/ ;/8 -.<9<-. 57 ./=/=
D7?75/ 7 ==79- <7 =7 <-8-, =7 87-- /= -=7/= -=7/= ./-7= @ 7=-5/= ?-.78/= /-/8/=
SISTEMAS CONTABLES PECUARIOS Contabilidad E= < ==79- 57 ?/89-. .<--- <7 577 =-=?-.78 -= 7.7=5-57= 57 5?7877= <=<-8/= <7 -.<57 - - ?/89-. ?-.78- 57 -= 75-57= ;-8- /9-8 -= 57.=/7= -57.<-5-=
Contabilidad de Costos E= 7 ./</ 57 ..-= @ ;8/.7597/= <7 =7 <- ;-8- .<-?.-8 7 =-.8?./ 7./9./ .<885/ ;/8 < 7/./ ;-8- 778-8 87=/= / ?-8.-8 7-8/= E=- ./-5-5 =7 7.-857 ;8/;/8./-8 ?/89-. 7.7=-8- ;-8- .-.<-8 ./887.-977 - <5-5 @ -<-8 7-8/= T-9 7= ;-8- - ?-. 57 ;87./=
Contabilidad Ganadera o Pecuaria L- HC/-5-5 G--578-H, / HC/-5-5 P7.<-8-H, 7=> /87-5- - - 7=;7.--. 57 ./8/, ->==, 78;87-. @ ;87=7-., 57 /5-= @ .-5- <- 57 -= ;-85-= 57 /= ./=/= 87<785/= 7 .<885/=, ;-8- 7 .</ 57 -8/ @ - .8- 57 /= --5/=J -= ./9/ 57 /5/= -<7-= -=/= 7.7=-8/= ;-8- =< .<5/, ./=78-. @ 7-, 7= <- 8-9- 57 - ./-5-5 57 ./=/= / 5<=8- <7 77 ;/8 /7/ 7 87=8/ @ - 57789-. 57 /= ./=/= 57 ;8/5<.. 57 .<-<78 7K;/-. --578- @ ;7897 7-8 7 87=8/ 57 -= /;78-./7=, 9/97/= / 8-=?/89-. 57 --5/ 5<8-7 7 778../ ?=.- D7 -.<785/ - L.7.-5/ #</ V5- R7<7- B77, “7= <- 8-9- 57 - C/-5-5 57 C/=/= <7 77 ;/8 /7/ 7 87=8/ @ - 57789-. 57 /= ./=/= 57 ;8/5<.. 57 .<-<78 7K;/-. ;7.<-8-” L- ./-5-5 --578-, 77 ./9/ /7/ ?/89-8 ./ 7K-.<5, .<>7= =/ /= ./=/= @ -=/= <7 .<887 7 5<7/ < /8--. 7 - ;8/5<.. @ 7- 57 =<= -9-7=, ./ ?-5-5 57 <7 7=7 ;<75- -=-8 =<= ;87./= 57 7- @ .//.78 =<= --.-= / =<= ;855-= 57 ;78/5/
Obeti!os de la Contabilidad Ganadera • •
• • • •
B85-8 ?/89-. 7.7=-8- ;-8- 7=-7.78 /= ./=/= 57 ;8/5<.. ;7.<-8- D7789-8 - =<-. ?-.78- @ 7./9.- 57 - 79;87=-, ;/8 975/ 57 /= 7=-5/= ?-.78/= L7-8 < ./8/ 57 /;78-./7= @ -=/= P7897 7=-7.78 ;/.-= / ;8/.7597/= 57 7- @ 7K;/-. C//.78 /= ./=/= 57 ;8/5<.. / 7K;/-. 57 < ;8/5<./ I?/89-8 7 8-5/ 57 --.7 / .87.97/ 57 /= -9-7=
•
S87 ;-8- 9758 - 87-5-5 57 - --578-
Caracter"sticas L- 5?787.- ?<5-97- 787 - ;8/5<.. -8./-, ;7.<-8- / --578- @ - ;8/5<.. 5<=8-, 7=> 9-8.-5- ;/8 - -<8-7- @ - .<- =7 9-?7=- 57 87= ?/89-=: •
E -.97/ -<8- 57 /= -9-7= @ 77-7=, = - 787. 57 /987 @ 57
•
9-<-8- L/= ;8/.7=/= 57 .87.97/ 57 /= -9-7= @ /= 7887/=, = - 787. 57 /987 @
•
57 9-<-8- E 8/ 57 --5/ -.</ 57 7/857, 87<787 778 7887/= ;-8- 5-8 -/-97/ @ -97-., 9-<-8- @ 7<;/ -8./- ;-8- ;/578 ;8/5<.8 @ 5-8 9-797/ - /= ;-=-7=J @ 7 .-9/ - ;8/5<.. 5<=8- =// 7.7=- 7=;-./ ;-8- - ;-5<=8- @ /57-= ;-8- ./978.--8 - ;8/5<..
#actores L- -.5-5 -8./- .<7- ./ .<-8/ ?-./87= ?<5-97-7= ;-8- - ;8/5<.. •
Tierra
T8// 57 // 788><7/ <7 77 < -/8 57789-5/J 7= 7 ?-./8 ?<5-97- 57 - -.5-5 -8/;7.<-8-, @- <7 =/87 7- 57=.-=- /5/= /= 579>= ?-./87= 57 - ;8/5<.., -9-7=, 9-78-7= @ 978-7= •
Trabao
M-/ 57 /8- ./8--5- / ?-9-8 T8--/ 57 -9- L-/8 97.--5L-/8 57 7=-. @ ..-= •
Ca$ital
L/ ./=<@7 /= 87.<8=/= 7./9./= @ ?-.78/= ./ <7 .<7- 7 ;8/5<./8 ;-8- 7-8 - .-/ 7 ;8/.7=/ 57 ;8/5<.. E D78/, ;8/;75-57=, 9-<-8-, 7. •
E%$resario a&ro$ecuario
E= - ;78=/- <7 ;/7 =<= 87.<8=/= ?-.78/=, 57 ?8-7=8<.<8- @ ../= ;-8- ;8/5<.8 - 788-, ./ <- <7- = 57 - -.5-5 -8/;7.<-8-, 7 <=.- 57 /8-8 97/87= 87=<-5/=
Clasi'icaci(n del Ganado
• • • • •
V-.</ / B// R7=7= E 9>= 7K;/-5/ E</ .--/= ;8/.87-., .87.97/ @ 7- P/8./ .785/= O/ / --8 /7-= -- 57 8-=<- - ;8.;- 7K;/-. C-;8/ .-8-=
E 79;87=-8/ 57.57 =< ;/ 57 7K;/-.: • • •
P8/5<.. 57 7.7 C8-- 57 --5/ E/857 57 --5/
No%enclatura Contable Pecuaria o Catalo&o de cuentas $ara una 'inca &anadera E= - =- 57 .<7-= /857-5-= 7 ?/89- .- <7 7.788- /5-= -= /;78-./7= <7 87-- <79;87=-, .-=?.>5/=7 =7 =< -<8-7- L- /97.-<8- ./-7 57 .<-<78 ?.- ;7.<-8-, ./77 /5-= -= .<7-= 8-5./-7= 57 <- 79;87=- 5<=8- / ./978.-, 7.7=-8-= ;-8- 7 87=8/ 57 =<= /;78-./7= 57 87=/= @ 787=/=, ;/8 779;/: C-- @ -./=, .<7-= ;/8 ./8-8, 9-<-8- @ 7<;/ 57 /?.-, 57 .9;</, 7.</=, 7., -579>= 7K=7 .<7-= 7=;7.-7= 57 -.<785/ - - -.5-5 57 - ?.- <7 =/ 7.7=-8-= .//.78 @ =7 57=.87 - ./<-.:
)
ACTI*O
)+
ACTI*O NO CORRIENTE
1001
F.-
1002
E5?./= @ ./=8<../7= ;7.<-8-=
100201
C78.-=
100202
C/97578/= @ 77578/=
100203
E=-/=
1003
G--5/ -.</ 87=8-5/
1004
G--5/ 57 8--/ / -/8
100
M-<-8- @ 7<;/
10001
M-<-8-
10002
F788/= 57 9-8.-7
10003
E<;/ 57 9/-8
1006
V7.</=
100
M/-8/ @ 7<;/ 57 /?.-
100*
D7;87.-./7= -.<9<-5-=
))
ACTI*O CORRIENTE
1101
I7-8/= 57 -97/= @ 975.-=
1102
I7-8/ 57 --5/ -.</
110201
T7878/=
110202
T7878-=
110203
N//=
110204
N/-=
11020
T/8/=
110206
V-.-=
1103
C<7-= ;/8 ./8-8
110301
C77=
110302
D/.<97/= ;/8 ./8-8
110303
A.;/ - 79;7-5/=
110304
IVA ;/8 ./8-8
1104
P8/= ;-8- .<7-= ./8-7=
110
C-- @ -./=
11001
C-- ..-
11002
C-- 778-
11003
B-./=
,
PATRIMONIO - PASI*O
,
PATRIMONIO - RESER*A
,+
CAPITAL SOCIAL
2001
C-;- -</8-5/
2002
C-;- / =<=.8/
2003
C-;- =<=.8/
2004
C-;- / ;--5/
200
C-;- ;--5/
,)
RESER*AS
2101
R7=78- 7-
,,
UTILIDADES NO DISTRIBUIDAS
2201
U5-57= -.<9<-5-=
2202
P855-= -.<9<-5-=
2203
R7=<-5/ 57 778../
.+
PASI*O NO CORRIENTE
3001
P8=-9/= -.-8/=
3002
#;/7.-=
.)
PASI*O CORRIENTE
3101
P8/775/87=
3102
C<7-= ;/8 ;--8
3103
I9;<7=/= ;/8 ;--8
31001
IUSI ;/8 ;--8
31002
IVA ;/8 ;--8
31003
ISR ;/8 ;--8
3104
O8-= .<7-= ;/8 ;--8
310401
C- ;-8/- ;/8 ;--8
310402
R77. .- -/8-
310403
P8/= ;-8- ;87=-./7= ;/8 ;--8
/
COSTOS DE E0PLOTACIÓN PECUARIO
/)
INSUMOS
4101
P-=/
4102
C/.78-5/
4103
V-9-=
4104
V-.<-=
410
I=7..5-=
4106
D7=?7.-7=
410
D7=;-8-=-7=
410*
G-88-;-.5-=
410Q
#7/
4110
F/88-7
4111
S-7= 978-7=
4112
S- ./9
4113
C/=/= -.<-.
/,
1ORNALES - SALARIOS
4201
S--8/=
4202
B/?.-./7=
4203
C- ;-8/-
4204
P87=-./7= -/8-7=
/.
COSTOS INDIRECTOS DE E0PLOTACIÓN
4301
#//8-8/=
4302
M-797/ 57 ;/878/=
4303
R7;-8-. 57 .78./=
4304
D7;87.-./7=
430401
D7;87.-. .78.-=
430402
D7;87.-. ./97578/= @ 77578/=
430403
D7;87.-. --5/ 57 8--/
430404
D7;87.-. 7=-/=
43040
D7;87.-. 9-<-8-
430406
D7;87.-. .-=- ;-8/- /57-
43040
D7;87.-. 7<;/ 57 9/-8
43040*
D7;87.-. ?788/= ;-8- 9-8.-8
2
OTROS PRODUCTOS - GASTOS #INANCIEROS
2+
AL3A DE GANADO
001
N-.97/=
002
R7-<-./7= ;/8 .87.97/
2)
BA1AS DE GANADO
101
D7?<./7=
102
D7-<-./7= ;/8 75-5
4
CUENTAS DE RESULTADOS
4+
INGRESOS
6001
V7-=
600101
V7- 57 --5/ 57 .8-- @ 7/857
600102
V7- 57 7.7
600103
V7- 57 <7=/, .879-
4)
OTROS INGRESOS
6101
A<78 57 ;/878/=
6102
R7- 57 7<;/
6103
A<78 57 =797-7=
6104
A<78 57 --5/ 57 8--/ / -/8
4,
COSTOS DE *ENTAS
6201
C/=/ 57 7K;/-.
620101
G--5/ 57 .8-- @ 7/857
620102
O8-= .-=7= 57 --5/
620103
L7.7
620104
%<7=/, .879-
4.
GASTOS DE OPERACIÓN
6301
G-=/= 57 -59=8-.
630101
S<75/=
630102
B/?.-./7=
630103
C- ;-8/-
630104
P87=-./7= -/8-7=
63010
D7;87.-./7= -=/
630106
A<-, < @ 7?//
63010
P-;778- @ 7=
63010*
ISR -=/
63010Q
IUSI -=/
6302
G-=/= 57 5=8<.
630201
S<75/=
630202
B/?.-./7=
630203
C- ;-8/-
630204
P87=-./7= -/8-7=
63020
A<-, < @ 7?//
630206
#//8-8/= ;8/?7=/-7=
4/
OTROS PRODUCTOS - GASTOS #INANCIEROS
6401
O8/= ;8/5<./= ?-.78/=
640101
G--.- 7 7- 57 -./= ?/=
640102
I787=7=
6402
O8/= -=/= ?-.78/=
640201
P855- 7 7- 57 -./= ?/=
640202
I787=7=
42
P5RDIDAS - GANANCIAS
Descri$ci(n de Cuentas A ./<-. =7 57=.87 -= ;8.;-7= .<7-= <7 =/ <-5-= ;/8 -= ?.-= --578-=:
)6 CUENTAS DE ACTI*O L/ ./=<@7 7 ./</ 57 .<7-= <7 87;87=7- /= 77=, 5787./=, ;8/;75-57=, 87.<8=/= ;8/;/= <7 ;<757 =78 -7= 7 -7=
)+6 Acti!o No Corrientes )+6+) #inca 7terrenos : P-8- 778 <- 78= ;789-77 ;-8- - 7K;/-. --578- 7= 7.7=-8/ 778/ 578/ 57 /= -./= @ 7=- =7 ./=578- ./9/ <- .<7- 7977 57 -./= ?/=
)+6+, Edi'icios 8 construcciones: S7 87?787 -/ - - .-=- ;-8/- ./9/ - /= ./88-7=, 77578/= @ 579>= -5./7= <7 -- - - ?.-, 5.-= ./=8<../7= =7 5778/8- 9>= ?>.977 <7 -= <7 7=> 7 - .<5-5 ;/8 -= ./5./7= 9=9-= 57 <-8 @ ;/8 7/ =7 577 /9-8 7 .<7- ;-857789-8 - 5- ;-8- ;8/;=/= 57 57;87.-.
)+6+. Ganado !acuno re&istrado: C/9;8757 /= /8/= =797-7= @ -.-= 87;8/5<./8-=, = =7 575.- =// - - 87;8/5<..
)+6+/ Ganado de trabao o labor9 E -= ?.-= --578-= =7 -.7 7.7=-8/ 7 <=/ 57 -9-7=, 778-977 <7@7= <7 -- .-887-=, --5/ .---8 / 9<-8 ./9/ 975/ 57 8-=;/87 @ -<-= -.5-57= ;8/;-= 57 7=- 7K;/-.
)+6+2 Ma:uinaria 8 e:ui$o9 E=7 8<8/ ./9;8757 /= -./= -5<85/= ;/8 7 7/./ --578/, ;-8- =< ;8/;/ 57=-88//, -7= ./9/: T8-./87=, 9;797/= -8./-=, 788-97-=, 7<;/ 778-8/, 7<;/ 57 /857/, 7<;/ 57 .-8;78-, ./97578/=, 77578/=, 7., 7= ./777 7-8 -87-= 57 ./8/ ;-8- .-5- <5-5 -5<85- ;-8- /778 7 .<-<78 9/97/ 5-/= 57 < -./ 57789-5/
)+6+4 *e;"culos9 C/9;8757 -<7 975/ 57 8-=;/87 57 ;78=/-= / ./=-= <7 7= <-5/ 578/ 57 - ?.- --578- ;-8- 7 57=-88// 57 =<= -.5-57=
)+6+< Mobiliario 8 e:ui$o : C/</ 57 7=787= <7 =7 <- ;-8- ?-.-8 7 57=-88// 57 -= -.5-57= 57 - ?.-
)+6+= De$reciaciones acu%uladas : E= <- .<7- ./9;797-8- 57 -./ @ 87;87=7- 5=9<. 57 -/8 57 /= -./= ?/= ./ 87-. - ;87./ <7 7- .<-5/ =7 -5<8
))6 Acti!o Corriente ))6+) In!entario de ali%entos 8 %edicinas : E=- .<7- ./9;8757 -<7/= ;8/5<./= <7 =7 <- ;-8- 7 .<5-5/ 57 /= -9-7= ./9/ ;/8 779;/: -9-. 57 -97/=, =79- 57 ;-=/=, 7/, 97--, ./.78-5/=, ?/88-7=, =-7= 978-7=, -8/<9./=, ?78-7=, 78.5-=, 975.-=, -9;/-= 57 =79-., -9-=, 57=;-8-=-7=, -88-;-.5-=, -.<-=, 7.
))6+, In!entario de &anado !acuno9 E=- .<7- 87;87=7- - /5-= -<7-= 5?7877= .-=7= 57 --5/ <7 =7 77 ;-8- =< 7- =7 - -<8-7- 57 - ?.-, 578/ 57 7=-= 779/= --5/ 57 7/857, --5/ 57 .8-- @ /857/, /8/= =797-7= ;-8- - 7-, 7.
))6+. Cuentas $or cobrar9 C/9;8757 -<7/= 87=/= 577-5/= ;78/ <7 - / - =5/ /75/= ?=.-977 578/, 578/ 57 7=-= .<7-= =7 ;<757 .-=?.-8 /= .77=, 5/.<97/= ;/8 ./8-8, -.;/= - 79;7-5/= @ .85/ ?=.-
))6+/ Pro!isi(n $ara cuentas incobrables : R7=78- <7 =7 -.7 ;-8- .<88 7 87=/ 57 <7 <.<7- ;/8 ./8-8 / =7- .-.7-5-
))6+2 Caa 8 bancos : E=> 78-5- ;/8 7 7?7./ 5=;/7 -/ 7 /= ?/5/= 57 .--= ..-=, /= 9//= 7K=77= 7 -= .<7-= -.-8-= <7 - ?.- ;/=77 -= ./9/ -= 78=/7= - ./8/ ;-/ E=- .<7- 7= -?7.-5- ;/8 -= 5=-= /;78-./7= <7 ./7- 787=/ 7 87=/ 7 7?7./
,6 PATRIMONIO - RESER*A ,+ Ca$ital social9 R7;87=7- 7 -/8 57 -= -;/8-./7= 7?7.<-5-= ;/8 /= =/./= 57 - ?.-, .<- ./887=;/57 - -= -;/8-./7= .-7= @ - -= -9;-./7= 87--5-= - 9=9/
,) Reser!as9 57 -= <5-57= 7-= 57 .-5- ;78/5/ ?=.-
,, Utilidades no distribuidas9 R7?7- 7 -/8 57 /= 87=<-5/= -.<9<-5/= /75/= ;/8 - ?.5<8-7 /= 5?7877= ;78/5/= 57 /;78-. R7?7- 7 87=<-5/ /75/ 7 -= /;78-./7= - ?- 57 .-5- 778../
.6 CUENTAS DE PASI*O L/ ./=<@7 7 ./</ 57 .<7-= <7 87;87=7- -= /-./7= .<-?.-7= ./8-5-= ;/8 - ?.- ./ 78.78/=, 7 7 .<8=/ /89- 57 =<= /;78-./7=
.+ Pasi!o no corriente .+6+) Pr>sta%os bancarios9 E=- .<7- 87;87=7- 7 9// 57 -= /-./7= ;/8 ;-/= 9-@/87= - < -/, @- =7- 7=/= ./ ;-8.<-87= / 7 <7 =7 <78- ./8--5/ ./ 75-57= -.-8-=
.+6+, ?i$otecas: R7=8- -= /-./7= <7 =<7- < 7 9<77 - 87=;/578 57 <57789-5- 57<5-, = <7 7 9<77 =-- 57 - ;/=7= 57 =< ;8/;7-8/
.) Pasi!o corriente .)6+) Pro!eedores9 R7;87=7- /= 9;/87= ;/8 /-./7= -5<85-= ;/8 - ./9;8- 57 77= @ - <-. 57 =78./= ./ 78.78/=
.)6+, Cuentas $or $a&ar9 S7 <- ;-8- 87=8-8 /5-= -= 8-=-../7= 87-./-5-= ./ /= .85/= /75/= ;/8 - ?.-
.)6+. I%$uestos $or $a&ar9 C/9;8757 -<7-= /-./7= 8<-8-= <7 77 - ?.--578-, 57 -.<785/ - -= 7@7= 57 ;-=
.)6+/ Otras cuentas $or $a&ar9 E 7=- .<7- =7 ;<757 .-=?.-8 /8-= .<7-= ./9/ 877./7=, ;--=, ;87=-./7= 7 787=7=
/ COSTOS DE E0PLOTACIÓN PECUARIA C/9;8757 - -.<9<-. 57 /5/= /= ./=/= .<885/= 5<8-7 7 ;78/5/
/) Insu%os9 C/9;8757 -<7-= .<7-= <7 87;87=7- /= ./=/= 587./= <7 =7 .<887 ;-8- .8--, .<5-5/ @ 7/857 57 --5/ ./9/ ;-=/=, ./.78-5/=, -9-=, -.<-=, 7.
/, 1ornales 8 salarios9 R7;87=7- /= ./=/= ;/8 ./.7;/ 57 879<78-. 57 ;78=/- 57 ?.-
/. Costos indirectos de e@$lotaci(n9 C/9;8757 /= ./=/= ;/8 ./.7;/ 57 //8-8/= 57 /= 778-8/=, 9-797/ 57 ;/878/=, 87;-8-. 57 .78.-=, 57;87.-./7= S/ ./=/= <7 / 7=> .<-5/= 587.-977 - 7/857 57 --5/
2 OTROS PRODUCTOS - GASTOS PECUARIOS 2+ Ala de &anado9 S7 <- ;-8- 87=8-8 /= -.97/= 57 --5/ -.</ @ -= 877-<-./7= 57 --5/ ;/8 7 .87.97/ 57 9=9/
2) Baas de &anado9 S7 <- ;-8- 87=8-8 -= 57?<./7= 57 --5/ -.</ @ -= 57-<-./7= 57 --5/ ;/8 - 75-5 57 9=9/
4 CUENTAS DE RESULTADOS 4+ In&resos 4+6+) *entas9 E=- .<7- 87;87=7- /= 87=/= 577-5/= ;/8 7-= 87--5-= ;/8 - ?.- 4) Otros in&resos9 R7;87=7- 87=/= <7 - ?.- ;<757 /778 ;/8 ./.7;/ 57 -<78 57 ;/878/=, 87- 57 7<;/, -<78 57 --5/ =797- / 57 8--/
4, Costo de *entas 4,6+) Costo de e@$lotaci(n9 E=- .<7- 87;87=7- /= ./=/= 57 7K;/-. 57 --5/ -.</, 7=- .<7- =7 ;<757 558 7: -97-. 57 --5/ 97--, ;-=/, ./.78-5/=, 7/, ?/88-7= @ =-7= 978-7=, 9-797/ 57 ;/878/= 87;-8-. 57 .78.-=, 57=8/.-5/ 57 ;/878/=, 9;-= 97.>.-=, 9-<-7= @ 78.5-=, ./9<=7= @ <8.-7=, 57;87.-./7= 57 -= =--./7=, ;/878/= @ --5/ 87=8-5/, =-<5 @ 87;8/5<.. 57 --5/ -9;/-=, =79-., -9-=, -.<-=, 57=;-8-=-7=, -88-;-.5-=, //8-8/= 57 778-8/, /8-7= @ =--8/= ;/8 9-7/ 57 --5/
4. Gastos de o$eraci(n 4.6+) Gastos de ad%inistraci(n : R7;87=7- 787=/= /= -=/= 57 - -59=8-. 787 /= .<-7= 779/=: =<75/=, /?.-./7=, ;87=-./7= -/8-7=, 57;87.-./7= 57 7.</=, 9/-8/ @ 7<;/, =7<8/=, ;-;778- @ 7=, 7.
4.6+, Gastos de distribuci(n9 R7;87=7- 787=/= @ =7 <- ;-8- 87=8-8 /= -=/= 7.7=-8/= ;-8- - ./978.--. 57 /= ;8/5<./= 787 /= .<-7= 779/=: =<75/=, /?.-./7=, ;87=-./7= -/8-7=, ./9=/7= =/87 7-=, ;<.5-5, ?77=, =;7../7= =--8-=, 57;87.-./7= 57 /= 7<;/ 57 87;-8/, 7.
4/ Otros $roductos 8 &astos 'inancieros 4/6+) Productos 'inancieros9 E=- .<7- 87?7- 7 -/8 57 /= 87=/= /75/= ;/8 /;78-./7= ?-.78-= 87--5-= ?<78- 57 - -.5-5 /89- 57 - ?.-, ;/8 779;/: 787=7= =/87 .<7-= 9/7-8-=, 57=.<7/= =/87 ./9;8-=, 7.
4/6+, Gastos 'inancieros9 R7;87=7- 7 9// 57 /= -=/= .<885/= ./ 9// 57 8-=-../7= ?-.78-= D78/ 57 7=/= -=/= =7 ;<757 97./-8 7 78= ;/8 /= ;8=-9/= -.-8/=, ./9=/7= -.-8-=, 57=.<7/ =/87 7-=, 7.
42 P>rdidas 8 &anancias9 C<7- 87<-8-5/8- ;-8- 7 .7887 57 -= ;-85-=
SISTEMAS DE COSTOS APLICABLES A LA ACTI*IDAD GANADERA L- I5<=8- 57 - --578- ;87=7- 9<.- ./9;75-5 575/ - <7 7= 9<@ 5?. 7-8 57789-8 7 ./=/ ;/8 <5-5-9-, 7=/ 578-5/ - -= ;-8.<-85-57= <7 ;87=7- 7=-.5-5J -= .<-7= =7 87=<97 7 / =<77:
D<8-7 /5/ 7 -/ =7 7 =<9=8- - -/ --578/, /= -97/= @ =7 -;.- ./=/= 7.7=-8/= ;-8- =< .87.97/ A ?- 57 -/ - ?.- .<7- ./ < 7-8/ 57 --5/ <7 .<@7 <5-57= 57 5?7877= 75-57= @ -9-/=, ;78/ / 7= ;/=7 =-78 .<>/
./9 / =7 -;. 7 -.<-=, 975.-=, 7., - .-5- -9- A /= /8/= @ -.-=, 7 75-5 ;8/5<.-, =7 7= -;.- ./=/= 57 .<5-5/ @ 9-7/ 5<8-7 /5/ 7 -/, ./=/= <7 / ;8/.757 .8797-8/ - -/8 <7 7- /= -/= --578/= -
;8.;/ 57 -/, ;/8<7 =<.757 <7 7 <-8 57 -<97-8 7 -/8, 5=9<@7 - -78
7-5/ - =< 75-5 -5<-, @ ;<757 .<=/ =78 <- ;855- =< ./=78-. 578/ 57 - ?.- L/= 7878/= @ 7878-= -<97- 57 -/8 ;/8 =< .87.97/, @ ;/8 7 ;7=/ -.--5/J ;78/ 5./ -/8 / - 7 ;8/;/8. - /= ./=/= 785/= 7 7 .<5-5/, -97-. @
9-7/, =/ 57 -.<785/ - -/8 57 978.-5/ L/= -.97/= =7 87=8- ./ 7 ./=/ .<885/ 7 -= -.-= 7 .<-/ - -97-., 975.-=, -.<-=, 7., 57=57 <7 =7 ;87- -=- 7 -.97/, .8797-5/ /= 787=/= 57 778../ @ /= 7-8/=, - ;7=-8 57 / -78 /8-5/ ./=/ 587./
P-8- 7 9-7/ ./-7 57 --5/ =7 ;<757 -;.-8 5/= ==79-= ./-7= S=79- ./-7 --578/ ;/8 877-<-. 57 --5/ S=79- ./-7 --578/ ;/8 -.<9<-. 57 ./=/=
Siste%a Contable Ganadero $or Ree!aluaci(n del Ganado S7 87?787 - - 877-<-. 57 --5/, <7 577 87--8=7 7 7 778../ ?=.-, ./?/897 7 8-5/ 57 .87.97/ 57 --5/ “B-/ 7=7 9/5/ - --5/ =7 7 ?- < ;87./ -=7 ./?/897 -/87= 57 978.-5/ /.- / - 7K;787.- =/87 .-5- .-=7 57 --5/J @ /= ./=/= 57 9-797/ / .<5-5/=, 5<8-7 =< .87.97/, =7 ./-- 7 ?/89- /-, 57 9-78- <7 / ;<757 7=-7.78=7 7 ./=/ 785/ 7 ?/89- 55<- S7 ;<757 ./--8 7 <- .<7- <7 ;<757 57/9-8=7: C/=/ 57 P8/5<.. P7.<-8- / C/=/ 57 EK;/-. P7.<-8-” P-8- 7 87=8/ 57 - 877-<-. / .87.97/ 57 --5/, =7 - 87<-8-5/ 7 -/8 57 /= 7-8/=, ./ -// - <- .<7- 57 P855-= @ G--.-=, <7 ;<757 57/9-8=7: “A-= @ B--= 57 G--5/” @ - ?- 57 778../ 7=-7.78 57 -.<785/ - =-5/ 57 - .<7- = =7 778 < ;855- / <5-5 /- 7 - 7K;/-. L- =<77 7=.-- 7= -.7;-7 ;-8- 877-<-. -<- @ .>.</ 57 - 57;87.-. 57 /= -9-7=, = /= 9=9/= ?<78- 57=-5/= ;-8- - 87;8/5<.. 57 8-- / ./9/ -9-7= 57 8--/, ;-8- / .<- 7= 7.7=-8/ 7-8 < ./8/ 57 - ?7.- 5/57 =7 ;8/5<.- 7 -<97/ 57 -/8 57 -9- ;/8 75-5
Edad Cate&or"a D7 1 - 12 97=7= T7878/ - D7 12 - 24 97=7= N// - D7 24 97=7= 7 -57-7 V-.-= / T/8/= E 7 .-=/ 57 <7 - 877-<-. =7- 7?7.<-5- - ? 57 778../ ./-7, / =7 <-85- < 7=8./ .<9;97/ 57 /= 5/.7 97=7=, = - --5/ 7 ?-- <- / 5/= =79--= ;-8- 7-8 - /= 5/.7 97=7= ;<757 877-<-8=7 - - 75-5 975-- =<77
Partidas bsicas $or ree!aluaci(n Re&istro de naci%iento de &anado !acuno A -.78 /= 7878/= / 7878-= =7 .8797- 7 -/8 57 7-8/ 57 --5/ P#) KKK I7-8/ 57 G--5/ 57 E/857 T7878/=
% ))) A-= @ B--= 57 G--5/ N-.97/=
% ))) % )))
% )))
Re!aloraci(n $or creci%iento o reclasi'icaci(n de &anado E .87.97/ 57 /= -9-7= @ 7 87.<7/ ?=./ 57 --5/ ;-8- /857-8/= 57 -.<785/ ./ =< 75-5 8-7 ./=/ < .8797/ 57 -/8 57 7-8/, 575/ - <7 7 .-9/ =7 5- -/ 7 .-=?.-. ./9/ -9 57 -/8, ;/8 779;/: -= 7878-= ;-=- - =78 /-=, /= //= /8/=, 7. L/= 87=8/= =7 87-- .-8-5/ 7 -/8 57 --5/ 87.-=?.-5/ @ -/-5/ 7 -/8 57 7-8/ ./?/897 -/87= -78/87= 57 --5/, - 5?787.- =7 87=8- 7 - .<7- 57 --= @ --= <7 <75-8> 87?7-5/ 7 7 7=-5/ 57 87=<-5/= P#) KKK I7-8/ 57 G--5/ 57 E/857 N//=
% ))) N<7/ V-/8 I7-8/ 57 G--5/ 57 E/857 T7878/=
% ))) V-/8 -78/8
A-= @ B--= 57 G--5/ R7-<-.
% ))) I.8797/ K C87.97/ % )))
% )))
Re&istro de de'unci(n de &anado 8 otras baas de in!entario L-= 57?<./7= 57 /= -9-7= /.-=/- <- ;855- ;-8- - 79;87=-, 578-5/ 57 -= 9<787= -/ ;/8 ;-8/= ./9/ 7?78975-57=J -=9=9/ =7 87=8-8> /= -9-7= 57=-;-87.5/= P-8- 7
87=8/ ./-7 =7 87./975- 798 .78?.-5/= 57 57?<. ;/8 95./= 778-8/= ;-8- =< -57.<-5/ 87=;-5/ ./-7 7 7 .-=/ 57 9<787 57 --5/ P/8 /8- ;-87, 7=;7.?.-977 L- 7@ 57 I9;<7=/ - V-/8 A87-5/ 7 =< -8.</ 3, <978- 7=-7.7 .<-5/ =7 778- 7 9;<7=/ ;/8: “L- 57=8<.., ;855- / .<-<78 7./ <7 9;<7 ?--7 57 7-8/, =-/ .<-5/ =7 8-7 57 77= ;787.7578/=, .-=/= ?/8</=, 57 ?<78- 9-@/8 / 57/= ./8- 7 ;-89// C<-5/ =7 8-7 57 .-=/= ?/8</= / 57 ?<78- 9-@/8, 577 -.78=7 ./=-8 / /.<885/ 7 -.- /-8- S =7 8-- 57 57/= ./8- 7 ;-89//, =7 5778> ./9;8/-8 975-7 .78?.-. 57 - 57<.- ;87=7-5- -7 -= -</85-57= ;/.-7= @ <7 -@- =5/ 8-?.-5-= 7 7 <-5/ ./887=;/577” A=9=9/ =7 5.- - 5/.<97-. <7 7 ./8<@77 577 -5<-8: 1 S =7 8-- 57 77= ;787.7578/=, 975-7 -.- =<=.8- ;/8 < -<5/8 - A59=8-. T8<-8- @ 7 C/8<@77, / 7 =< 57?7./, 975-7 -.- /-8- 7 - <7 =7 -./=-8 7 7./ N/ =7 ./=578-8> ;787.7578/, /5/ ;8/5<./ <7 -@- =5/ /7/ 57 ;8/.7=/ <7 --8<7 =< 5- 2 P-8- /= .-=/= ?/8</= / 57 ?<78- 9-@/8, =7 577 -.78 ./=-8 7 -.- /-8- 7 7./ /.<885/ 3 E /= 57/= ./8- 7 ;-89//, -5<-8 - 57<.- @ 8-?.-. 57 - 9=97K755-= ;/8 - -</85-5 ./9;777 P#) KKK A-= @ B--= 57 G--5/ P/8 D7?<. / 57=-;-8.
% )))
I7-8/ 57 G--5/ 57 E/857 P/8 57?<. / 57=-;-8.
% )))
IVA ;/8 ;--8 .<-5/ =7 8-7 57 9<787 57 /= -9-7= / .<-5/ =7 8-7 57 57=-;-8. @ / =7 P87=77 - 87=;7.- 57<.-
% ))) % )))
% )))
Siste%a Contable Ganadero $or Acu%ulaci(n de Costos E /7/ 57 7=7 ==79- ./-7, “7= ;/578 7-8 ./8/ 57 /= ./=/= ;/8 .-5- </ 57 /= -/= --578/=J ;<575/ -= 7=-7.78=7 7 ./=/ 55<- 57 .-5- </ 57 /= -9-7=, ./?/897 /=
-=/= / ./=/= -.<9<-5/= 57=57 - ;877 57 - -.- -=- 7 -.97/ 57 /= 7878/=” / 57=57 <7 =7 ./9;8- 7 7878/ -=- <7 7= =/ ;-8- =< 7- E /- 57 ./=/= -.<9<-5/= ;-8- /8-8 7 -.97/ 57 /= 7878/=, =7 558> 787 7 978/ 57 -9-7= <7 -.78/, ;-8- 7=-7.78 7 ./=/ 55<-, =75/ 87=8-5/ 7 7 8<8/ 57 7-8/= @ 5778> <5-8=7 -= .<7-= 57 -=/ <7 =7 /.-=/-8/ @ <7 ?<78/ -.<9<-5-=
Caracter"sticas De Los Re&istros I57;7577 57 9-@/8 / 97/8 978/ 57 87=8/= ./-7= <7 57.5-9/= 7-8, /5/= 7/= 577 778 -= =<77= .-8-.78=.-=: D77 =78 •
EK-./= L/= 87=8/= ./-7= / ;<757 ./778 788/87= < /9=/7= S 7/= =<.757, 578/ 57 ==79- 77 <7 7K=8 7 97.-=9/ <7 ;789- ?>.977 57 /.--8/= @
•
./8878/= S7./= @ 7=-8 57 -.<785/ ./ /= /7/= <7 =7 <787 -.--8 L/= 87=8/= 577 =78 ;-7-5/= 57 ?/89- - <7 =7- 7757= @ ;<75- =78 7-5/= ?>.977 ;/8 <7 77 7=- 87=;/=-5-5 @ -579>= 577 ;/578=7 78;87-8 8>;5-977 S 7 ==79- 7= ./9;.-5/, 7 7 57 ?-.-8 - /7. 57 5-/= ./9;.-8> -= ./=-= 7 ?/89- - <7
•
7K8> < 79;/ @ 7=?<78/ <7 / =7 <=?.- S78 ./9;7/= @ 85-8 - ?/89-. <7 =7 ;87757 S /99/= ./--8 - 5-/ 7.7=-8/, /= 87=8/= ;8>..-977 ;7857 -/8, @- <7 - ?/89-. <7 ;8/;/8./- / =78> 57 <5-5 ;-8- - /9- 57 57.=/7=, / ;<757 5<.8/= - 788-8 -
•
./5<.. 57 - 79;87=- P-7-8=7 -.;-5-977 P87/ - =< ;<7=- 7 <=/, 577 ;-?.-8=7, ;-8- 7-8 5<;.-. 57 - ?/89-. @ ?-.-8 =< -8<;-. /- @ -9 ;8/-8=7, ;-8- 7=-8 =7<8/= 57 <7 =7 -.--8> /= ?7= <7 =7 ;78=<7
Estructura de la ?oa T>cnica de Costos A&r"colas #/- <7 ./77 - -.<9<-. 57 ./=/= .<885/= ;-8- 57789-5/ -/, =<555- 7 -= ;8.;-7= .-7/8-= 57 ./=/ =<9/=, /8-7= @ =--8/= @ ./=/= 587./=, - 9755- <7 =7
-.7 /= ./=/= @ =7 .<887 7 /= /8-7= @ =--8/=, =7 - =<9-5/ ;-8- 57789-8 7 /- .<885/ 7 < 57789-5/ ;78/5/ 57 79;/ @ 7=-7.78 ./ 7/ 7 ./=/ 57 .-5- -9- L- /- ..- 57 ./=/= 87=<97 7 ?/89- =7;-8-5- /= ./=/= 57 /= 7797/= .<885/= ;/8 .-5-/ L- ?/89-. ;-8- =< 7-/8-. =7 /77 57 /= ./8/7= <7 =7 77 57 -97-., 975.-=, /8-7= @ =--8/= ;--5/= ;-8- 7 .<5-5/ 57 /= -9-7=, 7.
ESTRUCTURA DE LOS ESTADOS #INANCIEROS PECUARIOS
Estructura del Estado de Costos Pecuarios o E@$lotaci(n Pecuaria
E 7 7=-5/ 57 ./=/ ;7.<-8/ =7 577 57?.-8 /= 87= 7797/= 57 ./=/ ./9/ / =/ 7 7797/ /./ 9-78- ;89- / =<9/=, /= /8-7= @ =--8/= / 9-/ 57 /8- @ /= ./=/= 587./= Ee%$los9
Estructura del Estado de Resultados Ganaderos
E 7=-5/ 57 87=<-5/=, “7= 7 789978/ ./-7 <7 =87 ;-8- 9758 /= 87=<-5/= 7./9./= 57 < 7/./ 7 ;-8.<-8 5<8-7 < ;78/5/ 57789-5/ E= 7 7=-5/ <7 5- - .//.78 7 9;/87 57 -= --.-= / ;855-= /.-=/-5-= ;/8 7 7/./” 7 7=7 .-=/, 7 <- 79;87=--578- L- 7=8<.<8- @ ;87=7-. 57 7=-5/ 57 87=<-5/= 57 <- 79;87=- --578-, / -8- 7 8- 9-78- - - 57 .<-<78 /8- 79;87=- E 7=7 7=-5/ ?-.78/ =7 87?7- /= -.97/=, 87-<-./7= 57 --5/, 575/ - <7 5<8-7 - ?-=7 57 .87.97/ 7=/= - 778-5/ 87=/= / <5-57= / 87--5-=, <7 ./=<@7 < -<97/ - -/8 57 --5/ 7 .<- =7 757.- 7 7 -/8 57 7-8/J / /=-7, - <5-5 =7 -;87.-8> -=- <7 7=/= =7- 755/= A=9=9/ =7 87=8-8> @ -;-87.78> -9 /= -=/= 578-5/= 57 57?<./7= / ;855-= @ 57-<-./7= 57 --5/ U/ 57 /= 8<8/= 9;/8-7= 7= 7=-7.78 7 7-8/ ?- 57 --5/ 7K=77 - ?- 57 ;78/5/ ./-7
E=7 ;8/.7597/ 7= 9;/8-7 87--8/, 575/ - <7 =788> ;-8- 7=-7.78 7 -/8 / =-5/ ?- 57 I7-8/ 57 G--5/ Ee%$lo9
Estructura del Balance General Ganadero E B--.7 G778-, 87=<97 - =<-. ?-.78- 57 - 79;87=- 7 < 9/97/ 57789-5/ A579>= 87;87=7- <- ?/89- /8--5- 57 ;87=7-8 /5/ / <7 =7 ;/=77 -./ / / <7 =7 577 ;-=/ 57 - 79;87=- 7 < ;78/5/ 57 79;/ 7=-7.5/ L- <.-. 7 7 --.7 778- 57 -= .<7-= 57 --5/, <-5/= ;-8- - .8-- ./978.- 7/857 57 --5/ //, 5./ -/8 =7 .//.-8> 7 8<8/ 57 I7-8/ 7 A./ C/8877 P/8 7 ./8-8/, = - ?.- <- =797-7=, -.-= 87;8/5<./8-= ./ 7 ? 57 /778 -./= /./= -5./-7=J -= ./9/ - 7K;/-. 57 ;8/5<./= >.7/=, 7 -/8 57 7=/= -9-7= =7 .-=?.-8> ./9/ ;-87 57 A./ F/ 7 7 B--.7 G778- D75/ - <7 7=/= -9-7= ;8/5<.7 87=/= @ =7 7.<78- =<7/= - 2 57 57;87.-., ;/8 57=-=7 @/ ;855- 57 87597/, =7 / 7=;<- - L7@ 57 I9;<7=/ =/87 - R7-, 7 =< -8.</ 2* <978- , ;/8.7-7 -;.-7 =/87 7 -/8 57 ./=/ 57 -7= -9-7= 97/= =< -/8 ./9/ --5/ ./9 75-=7 7 -/8 <7 =7 7=;78- 7578 7 --5/ ./9/ 7/857 - ?- 57 =< 5- 87;8/5<.- E --5/ 7 .87.97/ -<<7 =7 57=7 - - 87;8/5<.., 5778> =78 .-=?.-5/ 578/ 57 -./ ./8877, ./9/ ;-87 57 7-8/, 87=8-5/ 7 <- .<7- ./-7 5?7877 - - 57 --5/ 57=-5/ ;-8- - 7-J 575/ - <7 7 7-;- 57 .87.97/ /= -9-7= / 778- <- --.-, =/ .-977 -=/= -=- 7-8 - - 75-5 57 =< 7K;/-. L- 7=8<.<8- 57 --.7 778- 57 <- 79;87=- --578- 7 / ./ <7 -8- 57 - ./9;/=. 57 .<-<78 /8-, 7= <7 =7 9-7- .<7-= ./-7= ;-8- 87=8-8 7 --5/ <7 ?/89- ;-87 57 7-8/ @ -./ ?/ 87=;7.-977
E79;/ 57 --.7 57 =<-. 778- --578-:
Re&istros Au@iliares de Acti!idad Ganadera E= 87./975-7 <7 -579>= 57 /= 8/= /-/8/= ;-8- 7 87=8/ 57 -.5-57= <7 =7-- 7 C5/ 57 C/978./, -= 79;87=-= --578-= <.7 87=8/= -
)6 Re&istro de ali%ento $ara &anado P7897 7-8 < ./8/ 57 -97/ ;8/;/8./-5/ - --5/ =/87 <- -=7 97=<-, =79-- / 5-8-J 57;7575/ 7 ;/ 57 -97-. ./9/ / =/: 7 -97/ ./978.-, ?/88-7 ,6 Re&istro de Naci%ientos A -.78 /= 7878/= / 7878-= 7= 5=;7=-7 <7 7 --578/ 77 < 87=8/ 57 /= -.97/= 578/ 57 -= 7K=7.-=J 7= 57.8, 7-8 <- 87./7.. /;/8<- 57 /5/= /= 77/= 87;8/5<./= <7 =7 778- 7 - 7K;/-. ;7.<-8-J <7 ;<757 .<8 ?7.-, 978/ -=-5/ - - .8-, =7K/, ;7=/, 787 /8/= .6 Mo!i%iento de Ganado P8/;/8./- <- ?/89- -;8/;-5- ;-8- 87=8-8 - .-5-5 57 -9-7= ./9;8-5/=, ;8/5<.5/=, 755/=, 8-=;-=/= @ ;/=7= 57?<./7= 7 7 ;78/5/J ?-.-5/ 57789-. 57 978/ 57 -9-7= ;/8 .-5- -/
CONCLUSIÓNES
•
L- ./-5-5 ;7.<-8- 77 ./9/ /7/ 7 87=8/ @ - 57789-. 57 /= ./=/= 57 ;8/5<.. 57 - 7K;/-. --578-
•
E= 87./975-7 <7 -579>= 57 /= 8/= /-/8/=, -= 79;87=-= --578-= <.7 87=8/= -
•
E ==79- ./-7 ;/8 87-<-. 57 --5/ =7 87?787 - 5-87 < <7/ -/8 - --5/, <7 577 87--8=7 7 7 778../ ?=.-, ./?/897 7 8-5/ 57 .87.97/
•
L-= 57?<./7= 57 /= -9-7= 577 5-8=7 57 -- 7 /= 87=8/= ./-7= @- <7 /.-=/- <- ;855- ;-8- - 79;87=- -9 =7 87=8-8> /= -9-7= 57=-;-87.5/= P-8- 7/ =7 87./975- 798 .78?.-5/= 57 57?<. ;/8 95./= 778-8/= ;-8=<=7/ ./-7
•
El empresario de la actividad agrícola, decidirá el tipo de explotación que utilizara para su funcionamiento, puede ser de engorde, de crianza o producción.
BIBLLIOGRA#IA • •
CONSTITUCION POLITICA DE LA REPUBLICA DE GUATEMALA CODIGO DE COMERCIO DECRETO 20
EGRA#IA • • • •
;:/7.-<=-.75<7==03033346;5? ;:/7.-<=-.75<7==03033103;5? ;:;--978.-/75<./7/2012-8./=SCCONTF06./-5-520 ;:-7/./95/.87=<5-/7/=C/-A8./-5/.