SURAT SURAT KEPUTUSAN DIREKTUR RUMAH SAKIT NOMOR: / RS/SK- DIR/I/2018 TENTANG PROGRAM PENGENDALIAN RESISTENSI ANTIMIKROBA DIRUMAH SAKIT KHUSUS MATA MATA REGINA EYE CENTER DIREKTUR RUMAH SAKIT KHUSUS MA MAT TA REGINA EYE CENTER PADANG
Menimbang
: a. Ba!a "ening#a$an #e%a&ian &an "en'eba(an mi#()ba 'ang (e*i*$en $e(a&a"
an$imi#()ba &i (+ma *a#i$ &i*ebab#an ),e "engg+naan an$ibi)$i 'ang $i&a# bi%a# &an (en&an'a #e$aa$an $e(a&a" #e!a*"a&aan *$an&a(. *$an&a(. b. Ba!a &a,am (ang#a mengen&a,i#an mi#()ba (e*i*$en &i (+ma *a#i$ "e(,+ &i#embang#an "()g(am "engen&a,ian (e*i*$en*i an$imi#()ba &i(+ma *a#i$. . Ba!a be(&a*a(#an "e($imbangan *ebagaimana &ima#*+& &a,am +(+ a &an b "e(,+ &i$e$e"#an *+(a$ #e"+$+*an Di(e#$+( R+ma Sa#i$. Menginga$
: a. b. . &. e. .
Un&a Un&angng-+n +n&an &ang g Re"+ Re"+b, b,i# i# In&)n In&)ne* e*ia ia N)m) N)m)(( 2 $a+n $a+n 200 200 $en$ $en$an ang g P(a# P(a#$i $i# # Ke&)#$e(an. Un&ang-+n&ang Re"+b,i# In&)ne*ia N)m)( 3 $a+n 200 $en$ang Ke*ea$an. Un&ang-Un&ang Re"+b,i# In&)ne*ia N)m)( $a+n 200 $en$ang R+ma Sa#i$. Pe(a$+(an Men$e(i Ke*ea$an Re"+b,i# In&)ne*ia N)m)( 23/Men#e*/Pe(/III/2008 $en$ang Re#am Me&i*. Pe(a$+(an Men$e(i Ke*ea$an Re"+b,i# In&)ne*ia N)m)( 08 $a+n 2014 $en$ang "()g(am "engen&a,ian (e*i*$en*i an$imi#()ba Pe(a$+(an Men$e(i Ke*ea$an Re"+b,i# In&)ne*ia N)m)( 2042 /Men#e* /Pe( /5/ 2011 $en$ang I6in P(a#$i# Ke&)#$e(an. MEMUTUSKAN
Menetapkan
:
Pe($ama
:
Ke&+a
:
Ke$iga
:
KEPUTUSAN DI DIREKTUR RU RUMAH SA SAKIT 7A 7AA HU HUSADA KE KESAMBEN TENTAN9 TENTAN9 PRO9RAM PEN9ENDAIAN RESISTENSI ANTIMIKROBA Kebi%a#an " () ()g(am "engen&a,ian ( e* e*i*$en*i a n$ n$imi#()ba R+ma S a# a#i$ 7a 7a;a H+*a&a H+*a&a #e*amben #e*amben *ebagaiman *ebagaimanaa &ima#*+& &ima#*+& &a,am Di#$+m Di#$+m Ke*a$+ Ke*a$+ *ebagaiman *ebagaimanaa $e(an$+m &a,am am"i(an Ke"+$+*an ini. Ke"+$+*an i ni ni b e( e(,a#+ * e% e%a# $ an angga, & i$ i$e$a"#an & an an a "a "abi,a & i# i#em+&ian a( a(i $e(&a"a$ #e#e,i(+an &a,am "ene$a"an ini a#an &ia&a#an "e(bai#an *ebagaimana me*$in'a.
Ke"+$+*an ini be(,a#+ *e%a# $angga, &i$e$a"#an &an a#an &i,a#+#an "e(bai#an *ebagaimana me*$in'a a"abi,a &i #em+&ian a(i $e(&a"a$ #e#e,i(+an Di$e$a"#an &i : B,i$a( Tangga Tang ga,, : Di(e#$+( R+ma Sa#i$ 7a;a H+*a&a Ke*amben
&(. PRIMA EITA
SURAT KEPUTUSAN DIREKTUR RUMAH SAKIT WAVA HUSADA KESAMBEN Nomor : …../…./RSWHK/…../20! TENTANG PEMBENTUKAN TIM PELAKSANA PROGRAM PENGENDALIAN REISITENSI ANTIMIKROBA DIRUMAHSAKIT WAVA HUSADA KESAMBEN DIREKTUR RUMAH SAKIT WA"A HUSADA KESAMBEN
Menimbang
Menginga$
: 1. Ba!a "ening#a$an #e%a&ian &an "en'eba(an mi#()ba 'ang (e*i*$en $e(a&a" an$i mi#()ba &i (+ma *a#i$ &i*ebab#an ),e "engg+naan an$ibi)$i 'ang $i&a# bi%a# &an (en&an'a #e$aa$an $e(a&a" #e!a*"a&aan *$an&a( > 2. ba!a &a,am (ang#a mengen&a,i#an mi#()ba (e*i*$en &i (+ma *a#i( "e(,+ &i#embang#an "()g(am "engen&a,ian (e*i*$en an$i mi#()ba &i (+ma *a#i$> . Ba!a be(&a*a(#an "e($imbangan *ebagaimana &i &a,am +(+ a &an +(+ b "e(,+ &i$e$a"#an *+(a$ #e"+$+*an *+(a$ Di(e#$+( RS 7a;a Ke*amben : a. Un&ang-+n&ang Re"+b,i# In&)ne*ia N)m)( 2 $a+n 200 $en$ang P(a#$i# Ke&)#$e(an> b. Un&ang-+n&ang Re"+b,i# In&)ne*ia N)m)( 3 $a+n 200 $en$ang Ke*ea$an> . Un&ang-Un&ang Re"+b,i# In&)ne*ia N)m)( $a+n 200 $en$ang R+ma Sa#i$> &. Pe(a$+(an Men$e(i Ke*ea$an Re"+b,i# In&)ne*ia N)m)( 23/Men#e*/Pe(/III/2008 $en$ang Re#am Me&i*> e. Pe(a$+(an Men$e(i Ke*ea$an Re"+b,i# In&)ne*ia N)m)( 08 $a+n 2014 $en$ang "()g(am "engen&a,ian (e*i*$en*i an$imi#()ba . Pe(a$+(an Men$e(i Ke*ea$an Re"+b,i# In&)ne*ia N)m)( 2042/Men#e*/Pe(/5/2011 $en$ang I6in P(a#$i# Ke&)#$e(an> MEMUTUSKAN
Menetapkan
:
Pe($ama
:
Ke&+a
:
Ke$iga
:
Mene$a"#an/men+n%+# $im "e,a#*anaan "()g(am "engen&a,ian (e*i*$en*i an$i mi#()ba &i (+ma *a#i$ 7a;a Ke*amben. Tim ini be($+ga* me,a#*ana#an "()g(am "engen&a,ian (e*i*$en*i an$i mi#()ba 'ai$+ memban$+ Di(e#$+( &a,am menga!a*i &an menge;a,+a*i "e,a#*anaan "()g(am "engen&a,ian (e*i*$en an$i mi#()ba men'e,engga(a#an )(+m #a%ian #a*+* "enge,),aan "en'a#i$ ine#*i $e(in$eg(a*i &an me,a#*ana#an *+(;ei,an* "),a "engg+naan an$ibi)$i "a&a RS 7a;a H+*a&a Ke*amben Ke"+$+*an i ni b e(,a#+ * e%a# $ angga, & i$e$a"#an & an a "abi,a & i#em+&ian a(i $e(&a"a$ #e#e,i(+an &a,am "ene$a"an ini a#an &ia&a#an "e(bai#an *ebagaimana me*$in'a.
Di$e$a"#an &i : B,i$a( Tangga, : Di(e#$+( R+ma Sa#i$ 7a;a H+*a&a Ke*amben
&(. PRIMA EITA
AMPIRAN
: SURAT KEPUTUSAN TIM PEAKSANA PRO9RAM PEN9ENDAIAN RESISTENSI ANTIMIKROBA RUMAH SAKIT KHUSUS MATA RE9INA E?E @ENTER PADAN9
PENASEHAT/PEINDUN9
: Di(e#$+( RSK Ma$a Regina E'e @en$e( Pa&ang
KETUA
: &(.Sen&i Ama,ia P+$(i
7AKI KETUA
: &(. i$(ia
SEKRETARIS
: &(. Neneng P+$(i De!i
AN99OTA
: 1. S$a Me&i* 2. S$a Ke"e(a!a$an . S$a In*$a,a*i a(ma*i . S$a ab)(a$)(i+m 'ang Me,a#*ana#an Mi#(),)gi K,ini# 4. K)mi$e a(ma*i 3. K)mi$e PPI
Di$e$a"#an &i : Pa&ang Tangga, : 1 an+a(i 2018 Di(e#$+(
&(. ...............................................
PENDOMAN PROGRAM PENGENDALIAN RESISTENSI ANTI MIKROBA .PENDAHULUAN A.LATAR BELAKANG
a$a(
Be,a#ang
Re*i*$en*i
mi#()ba
$e(a&a"
an$imi#()ba
<&i*ing#a$:
(e*i*$en*i
an$imi#()baan$imi()bia, (e*i*$ane AMR= $e,a men%a&i ma*a,a #e*ea$an 'ang men&+nia &engan be(bagai&am"a# me(+gi#an &a"a$ men+(+n#an m+$+ "e,a'anan #e*ea$an. M+n+, &an be(#embangn'a (e*i*$en*i
an$imi#()ba
$e(%a&i
#a(ena
$e#anan
*e,e#*i
<*e,e$i)n
"(e**+(e=
'ang
*anga$
be(+b+ngan&engan "engg+naan an$imi#()ba &an "en'eba(an mi#()ba (e*i*$en <*"(ea&=. Te#anan *e,e#*i (e*i*$en*i&a"a$ &iamba$ &engan a(a mengg+na#an *ea(a bi%a# *e&ang#an "()*e* "en'eba(an &a"a$ &iamba$&engan a(a mengen&a,i#an ine#*i *ea(a )"$ima,. Re*i*$en*i an$imi#()ba 'ang &ima#*+& a&a,a(e*i*$en*i $e(a&a" an$imi#()ba 'ang ee#$i +n$+# $e(a"i ine#*i 'ang &i*ebab#an ),e ba#$e(i %am+(;i(+* &an "a(a*i$. Ba#$e(i a&a,a "en'ebab ine#*i $e(ban'a# ma#a "engg+naan an$iba#$e(i 'ang&ima#*+& a&a,a "engg+naan an$ibi)$i#. Ha*i, "ene,i$ian An$imi()bia, Re*i*$an$ in In&)ne*ia
%eni*
an$ibi)$i#'ai$+
am"i*i,in
<C=
#)$(im)#*a6),
<43C=
#,)(ameni#),
<C= *i"(),)#*a*in <22C= &an gen$ami*in<18C=. Ha*i, "ene,i$ian ini memb+#$i#an ba!a ma*a,a (e*i*$en*i an$imi#()ba %+ga $e(%a&i &i In&)ne*ia.Pene,i$ian $e(*eb+$ mem"e(,ia$#an ba!a &i S+(aba'a &an Sema(ang $e(&a"a$ ma*a,a (e*i*$en*ian$imi#()ba "engg+naan an$ibi)$i# 'ang $i&a# bi%a# &an "engen&a,ian ine#*i 'ang be,+m )"$ima,.Pene,i$ian AMRIN ini menga*i,#an (e#)men&a*i be(+"a me$)&e 'ang $e,a &i;a,i&a*i <;a,i&a$e&me$)&= +n$+# mengen&a,i#an (e*i*$en*i an$imi#()ba *ea(a ei*ien. Ha*i, "ene,i$ian $e(*eb+$ $e,a &i*eba(,+a*#an #e (+ma *a#i$ ,ain &i In&)ne*ia me,a,+i ,)#a#a('a na*i)na, "e($ama &i Ban&+ng $angga, 2-1 Mei 2004 &engan a(a"an aga( (+ma *a#i$ ,ain &a"a$
me,a#*ana#an
*e, a**e**men$
"()g(amFmengg+na#an
;a,i&a$e&
me$)&F
*e"e($i
'ang &ima#*+& &i a$a*. Pe,a#*anaann'a &a"a$ &i*e*+ai#an&engan *i$+a*i &an #)n&i*i &i ma*ing-ma*ing (+ma *a#i$ *eingga a#an &i"e(),e &a$a (e*i*$en*ian$imi#()ba &a$a "engg+naan an$ibi)$i# &an "engen&a,ian ine#*i &i In&)ne*ia. Nam+n *am"ai*e#a(ang ge(a#an "engen&a,ian (e*i*$en*i an$imi#()ba &i (+ma *a#i$ *ea(a na*i)na, be,+mbe(,ang*+ng bai# $e("a&+ &an men'e,+(+ *ebagaimana 'ang $e(%a&i &i bebe(a"a nega(a. Be(bagai a(a "e(,+ &i,a#+#an +n$+# menangg+,angi ma*a,a (e*i*$en*i an$imi#()ba ini bai# &i $ing#a$"e()(angan ma+"+n &i $ing#a$ in*$i$+*i a$a+ ,embaga "eme(in$aan &a,am #e(%a *ama an$a(-
in*$i$+*ima+"+n an$a(-nega(a. 7HO $e,a be(a*i, me(+m+*#an 3 (e#)men&a*i bagi nega(a angg)$a +n$+#me,a#*ana#an
"engen&a,ian
(e*i*$en*i
an$imi#()ba.
Di
In&)ne*ia
(e#)men&a*i
ini $am"a#n'a be,+m$e(,a#*ana *ea(a in*$i$+*i)na,. Pa&aa, *+&a &i#e$a+i ba!a "enangg+,angan ma*a,a (e*i*$en*ian$imi#()ba &i $ing#a$ in$e(na*i)na, an'a &a"a$ &i$+n$a*#an me,a,+i ge(a#an g,)ba, 'ang &i,a#*ana#aan*ea(a *e(en$a# $e("a&+ &an be(*inamb+ng &a(i *em+a nega(a. Di"e(,+#an "emaaman &an #e'a#inan$en$ang a&an'a ma*a,a (e*i*$en*i an$imi#()ba 'ang #em+&ian &i,an%+$#an &engan ge(a#an na*i)na,me,a,+i "()g(am $e("a&+ an$a(a (+ma *a#i$ "()e*i #e*ea$an ma*'a(a#a$ "e(+*aaan a(ma*i &an"eme(in$a &ae(a &i ba!a #))(&ina*i "eme(in$a "+*a$ me,a,+i #emen$e(ian #e*ea$an. 9e(a#an enangg+,angan &an "engen&a,ian (e*i*$en*i an$imi#()ba *ea(a "a(i"+(na ini &i*eb+$ &engan P()g(amPengen&a,ian Re*i*$en*i An$imi#()ba
Pe&)man ini &ima#*+an +n$+# men%a&i a+an &a,am "e,a#*anaan "()g(am "engen&a,ian (e*i*$en*ian$imi#()ba &i (+ma *a#i$ aga( be(,ang*+ng *ea(a ba#+ $e("a&+ be(#e*inamb+ngan $e(+#+( &an&a"a$ &ie;a,+a*i II STRATE9I PEN9ENDAIAN RESISTENSI ANTIMIKROBA M+n+, &an be(#embangn'a mi#()ba (e*i*$en &a"a$ &i#en&a,i#an me,a,+i &+a #egia$an +$ama 'ai$+"ene(a"an "engg+naan an$ibi)$i# *ea(a bi%a# <"(+&en$ +*e ) an$ibi)$i*= &an "ene(a"an "(in*i""enegaan "en'eba(an mi#()ba (e*i*$en me,a,+i #e!a*"a&aan *$an&a(. Pengg+naan an$ibi)$i# *ea(abi%a# ia,a "engg+naan an$ibi)$i# 'ang *e*+ai &engan "en'ebab ine#*i &engan (e%imen &)*i* )"$ima,,ama "embe(ian )"$ima, ee# *am"ing minima, &an &am"a# minima, $e(a&a" m+n+,n'a mi#()ba(e*i*$en. O,e *ebab i$+ "embe(ian an$ibi)$i# a(+* &i*e($ai &engan +"a'a menem+#an "en'ebab ine#*i&an "),a #e"e#aann'a. Pengg+naan an$ibi)$i# *ea(a bi%a# meme(,+#an #ebi%a#an "emba$a*an &a,am "ene(a"ann'a. an$ibi)$i# &ibe&a#an &a,am #e,)m")# an$ibi)$i# 'ang beba* &ig+na#an ),e *em+a #,ini*i
ma*i&ibena(#an "a&a #ea&aan $e($en$+ *e,an%+$n'a &i,a#+#an "en'e*+aian &an e;a,+a*i *e$e,a a&a a*i,"eme(i#*aan mi#()bi),)gi <*$(eam,ining a$a+ &e-e*#a,a*i=. Bebe(a"a
ma*a,a
&a,am
"engen&a,ian
(e*i*$en*i an$imi#()ba &i (+ma
*a#i$
"e(,+ &ia$a*i.
Mi*a,n'a$e(*e&ian'a ,ab)(a$)(i+m mi#()bi),)gi 'ang mema&ai #)m+ni#a*i an$a(a be(bagai "ia# 'ang $e(,iba$&a,am #egia$an "e(,+ &i$ing#a$#an. Se,ain i$+ &i"e(,+#an &+#+ngan #ebi%a#an "embia'aan &an"enga&aan an$ibi)$i# 'ang men&+#+ng "e,a#*anaan "engg+naan an$ibi)$i# *ea(a bi%a# &i (+ma *a#i$.Un$+# men%amin be(,ang*+ngn'a "()g(am ini "e(,+ &iben$+# Tim Pe,a#*ana P()g(am Pengen&a,ian (e*i*$en*i an$imi#()ba Tim PPRA &i (+ma *a#i$. III. PENGENDALIAN PENGGUNAAN ANTIBIOTIK DI RUMAH SAKIT
Pengen&a,ian "engg+naan an$ibi)$i# &a,am +"a'a menga$a*i ma*a,a (e*i*$en*i an$imi#()ba &i,a#+#an &engan mene$a"#an Kebi%a#an Pengg+naan An$ibi)$i# &i R+ma Sa#i$F *e($a men'+*+n &an mene(a"#an Pan&+an Pengg+naan An$ibi)$i# P()i,a#*i* &an Te(a"iF. Da*a( "en'+*+nan #ebi%a#an &an "an&+an "engg+naan an$ibi)$i# &i (+ma *a#i$ menga+ "a&a a. Pe&)man Um+m Pengg+naan An$ibi)$i# b. Pe&)man Na*i)na, Pe,a'anan Ke&)#$e(an . P),a mi#()ba &an #e"e#aan an$ibi)$i# *e$em"a$
A. Kebi%a#an "engg+naan an$ibi)$i# &i (+ma *a#i$ be(i*i a, be(i#+$ ini. 1. Kebi%a#*anaan +m+m . a.Kebi%a#an "enanganan #a*+* ine#*i *ea(a m+,$i&i*i",in b. Kebi%a#an "embe(ian an$ibi)$i# $e(a"i me,i"+$i an$ibi)$i# em"i(i# &an &eini$i Te(a"ian$ibi)$i# em"i(i* a&a,a "engg+naan an$ibi)$i# "a&a #a*+* ine#*i a$a+ &i&+ga ine#*i'ang be,+m &i#e$a+i %eni* ba#$e(i "en'ebab &an "),a #e"e#aann'a. Te(a"i an$ibi)$i#&eini$i a&a,a "engg+naan an$ibi)$i# "a&a #a*+* ine#*i 'ang *+&a &i#e$a+i %eni*ba#$e(i "en'ebab &an "),a #e"e#aann'a. . Kebi%a#an "embe(ian an$ibi)$i# "()i,a#*i* be&a me,i"+$i an$ibi)$i# "()i,a#*i* a$a*in&i#a*i )"e(a*i be(*i &an be(*i $e(#)n$amina*i *ebagaimana $e(an$+m &a,am#e$en$+an 'ang be(,a#+. An$ibi)$i# P()i,a#*i* Be&a a&a,a "engg+naan an$ibi)$i#*ebe,+m *e,ama &an "a,ing ,ama 2 %am "a*a)"e(a*i "a&a #a*+* 'ang *ea(a #,ini*$i&a# mem"e(,ia$#an $an&a ine#*i &engan $+%+an menega $e(%a&in'a ine#*i ,+#a&ae(a )"e(a*i. &. Pembe(ian an$ibi)$i# "a&a "()*e&+( )"e(a*i $e(#)n$amina*i &an #)$)( $e(g),)ng &a,am "embe(ian an$ibi)$i# $e(a"i *eingga $i&a# "e(,+ &i$ambaan#an an$ibi)$i# "(),a#*i*.